TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl trefn yr wyddor.
Cymraeg: Periw
Saesneg: Peru
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Safonwyd yr enw hwn gan ddilyn yr egwyddorion a nodir yn yr erthygl 'Dynodi enwau gwladwriaethau, tiriogaethau a chenhedloedd diwladwriaeth' yn yr Arddulliadur.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2021
Cymraeg: pŵer i'w ddefnyddio fel man cychwyn
Saesneg: power of first resort
Statws C
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Tachwedd 2008
Cymraeg: perllan
Saesneg: orchard
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: perllannau
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Chwefror 2024
Cymraeg: perllan bori
Saesneg: grazed orchard
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: Perllannau Traddodiadol (cynefin coediog)
Saesneg: Traditional Orchards (woody habitat)
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Cynllun Ffermio Cynaliadwy
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Chwefror 2024
Cymraeg: perlysiau
Saesneg: herbs
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Planhigion a ddefnyddir ar gyfer coginio.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Ionawr 2004
Cymraeg: pŵer-lywio
Saesneg: power steering
Statws C
Pwnc: Trafnidiaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Gorffennaf 2005
Cymraeg: permaddiwylliant
Saesneg: permaculture
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mai 2008
Cymraeg: permagreisis
Saesneg: permacrisis
Statws B
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Sefyllfa barhaus o greisis, na ddisgwylir iddi ddod i ben.
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Rhagfyr 2023
Cymraeg: pŵer mynediad
Saesneg: power of entry
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Mehefin 2015
Cymraeg: pŵer rhyddhad yn ôl disgresiwn
Saesneg: discretionary relief power
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Awst 2015
Cymraeg: persain
Saesneg: euphonic
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Yng nghyd-destun sŵn a seinwedd.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Mehefin 2023
Cymraeg: persbectif amser
Saesneg: time perspective
Statws C
Pwnc: Llywodraeth leol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Ebrill 2012
Cymraeg: persbectif ariannol
Saesneg: financial perspective
Statws C
Pwnc: Ewrop
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Rhan o'r broses wrth baratoi ar gyfer y cyfnod wedi 2006.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Medi 2004
Cymraeg: Persbectif Datblygu Gofodol Ewropeaidd
Saesneg: European Spatial Development Perspective
Statws C
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: ESDP
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ebrill 2005
Cymraeg: person
Saesneg: person
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau
Diffiniad: unigolyn neu gorff corfforedig y mae'r gyfraith yn cydnabod bod ganddo hawliau a dyletswyddau penodol
Cyd-destun: Gall fod yn ofynnol i’r personau a ganlyn, drwy hysbysiad o dan baragraff 14, dalu’r dreth nas talwyd (ynghyd ag unrhyw log sy’n daladwy)— (a) y gwerthwr; (b) unrhyw gwmni a oedd, ar unrhyw adeg berthnasol, yn aelod o’r un grŵp â’r prynwr ac a oedd uwchlaw iddo yn strwythur y grŵp;(c) unrhyw berson a oedd, ar unrhyw adeg berthnasol, yn gyfarwyddwr â rheolaeth dros y prynwr neu’n gwmni â rheolaeth dros y prynwr
Nodiadau: Mae modd defnyddio "pobl" yn hytrach na "personau" pan fo'n amlwg mai bodau dynol yn unig sydd dan sylw ee "pobl ifanc" am "young persons".
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021
Cymraeg: person a allai feichiogi
Saesneg: person of childbearing potential
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl a allai feichiogi
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Ionawr 2022
Cymraeg: person addas
Saesneg: suitable person
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau addas
Cyd-destun: O dan Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014, ni chaiff awdurdod lleol wneud taliad uniongyrchol heblaw i oedolyn sydd â galluedd meddyliol ac sydd ag anghenion gofal a chymorth; neu i “berson addas” os nad oes gan yr oedolyn alluedd meddyliol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Gorffennaf 2024
Cymraeg: person addas a phriodol
Saesneg: fit and proper person
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Term a ddefnyddir mewn deddfwriaeth ym meysydd rhentu tai, cartrefi symudol, gweithgareddau sy'n ymwneud ag anifeiliaid, gofal cymdeithasol, etc.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ebrill 2024
Cymraeg: person a ddiystyrwyd
Saesneg: disregarded person
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau a ddiystyrwyd
Nodiadau: Yng nghyd-destun y dreth gyngor ac ardrethi annomestig.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Ionawr 2024
Cymraeg: person ag un llygad
Saesneg: uniocular person
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Mawrth 2024
Cymraeg: person anabl
Saesneg: disabled person
Statws B
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl anabl
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2023
Cymraeg: person artiffisial
Saesneg: artificial person
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau artiffisial
Diffiniad: An entity recognised as having legal personality, such as a corporation. It is capable of enjoying and being subject to legal rights and duties.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Awst 2024
Cymraeg: person artiffisial
Saesneg: juristic person
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau artiffisial
Diffiniad: An entity recognised as having legal personality, such as a corporation. It is capable of enjoying and being subject to legal rights and duties.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Ebrill 2025
Cymraeg: person artiffisial
Saesneg: non-natural person
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau artiffisial
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Awst 2016
Cymraeg: person ar y lefel briodol
Saesneg: person of appropriate seniority
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Chwefror 2025
Cymraeg: person atebol ymadawol
Saesneg: outgoing accountable person
Statws A
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Person cyfrifol am adeilad rheoleiddiedig sydd, ar unrhyw adeg, yn peidio â bod yn gyfrifol am yr adeilad cyfan neu unrhyw ran ohono.
Nodiadau: Yng nghyd-destun y ddeddfwriaeth ar ddiogelwch adeiladau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Mai 2025
Cymraeg: Personau Cyswllt yr Iaith Gymraeg
Saesneg: Welsh Language Contact Points
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Defnyddir hwn gan Uned Iaith Gymraeg y GIG.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Ionawr 2005
Cymraeg: personau sy'n agored i orfod cydymffurfio â safonau
Saesneg: persons liable to be required to comply with standards
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Un o dermau'r Mesur Iaith.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Gorffennaf 2010
Cymraeg: person â buddiant
Saesneg: interested person
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Person y mae polisi yn effeithio arno.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mai 2013
Cymraeg: person caeth i gyffuriau
Saesneg: drug addict
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl caeth i gyffuriau
Nodiadau: Mewn rhai cyd-destunau, er enghraifft ar ôl cyflwyno'r term llawn mewn dogfen, gellid ystyried defnyddio'r talfyriad 'person caeth'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Medi 2025
Cymraeg: person â cholled synhwyraidd
Saesneg: person with sensory loss
Statws A
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2023
Cymraeg: person â chyfrifoldeb
Saesneg: person in charge
Statws B
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau â chyfrifoldeb
Diffiniad: "person in charge" ("person â chyfrifoldeb") means in relation to day care, the individual appointed by the registered person as the person to be in full day to day charge of the provision of day care on the premises;
Nodiadau: Dyma'r term a ddefnyddir yn y ddeddfwriaeth. Daw'r diffiniad o Reoliadau Gwarchod Plant a Gofal Dydd (Cymru) (Diwygio) 2016. Serch hynny, weithiau defnyddir y term "person â gofal" gan arolygwyr yn y maes er y gallai fod yn amwys o ystyried y cyd-destun.
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Medi 2022
Cymraeg: person â chyfrifoldeb rhiant
Saesneg: person with parental responsibility
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Chwefror 2023
Cymraeg: person â chyswllt
Saesneg: associated person
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau â chyswllt
Cyd-destun: In this Act, “associated person” means a person that the supplier is relying on in order to satisfy the conditions of participation, but not a person who is to act as guarantor as described in section 22(9).
Nodiadau: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024. Daw’r frawddeg gyd-destunol Saesneg o Ddeddf Caffael 2023. Cymharer â connected person / person cysylltiedig ac affiliated person / person ymgysylltiedig.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Medi 2024
Cymraeg: person cofrestredig
Saesneg: registered person
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mehefin 2004
Cymraeg: person cyflogedig Swisaidd
Saesneg: Swiss employed person
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau cyflogedig Swisaidd
Diffiniad: gwladolyn Swisaidd sy’n berson cyflogedig, ac eithrio person cyflogedig trawsffiniol Swisaidd, yn y Deyrnas Unedig
Cyd-destun: ystyr “person cyflogedig Swisaidd” (“Swiss employed person”) yw gwladolyn Swisaidd sy’n berson cyflogedig, ac eithrio person cyflogedig trawsffiniol Swisaidd, yn y Deyrnas Unedig;
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021
Cymraeg: person cyflogedig trawsffiniol Swisaidd
Saesneg: Swiss frontier employed person
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau cyflogedig trawsffiniol Swisaidd
Diffiniad: gwladolyn Swisaidd sy'n yn berson cyflogedig yn y Deyrnas Unedig, ac sy'n preswylio yn y Swistir neu yn nhiriogaeth Gwladwriaeth AEE ac sy’n dychwelyd i’w breswylfa yn y Swistir neu yn y Wladwriaeth AEE honno yn ddyddiol neu o leiaf unwaith yr wythnos.
Cyd-destun: "ystyr “person cyflogedig trawsffiniol Swisaidd” (“Swiss frontier employed person”) yw gwladolyn Swisaidd sydd— (a) yn berson cyflogedig yn y Deyrnas Unedig, a (b) yn preswylio yn y Swistir neu yn nhiriogaeth Gwladwriaeth AEE ac sy’n dychwelyd i’w breswylfa yn y Swistir neu yn y Wladwriaeth AEE honno, yn ôl y digwydd, yn ddyddiol neu o leiaf unwaith yr wythnos;"
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021
Cymraeg: person cyfrifol olynol
Saesneg: incoming responsible person
Statws B
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Yng nghyd-destun y ddeddfwriaeth ar ddiogelwch adeiladau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Gorffennaf 2025
Cymraeg: person cyfyngedig
Saesneg: restricted person
Statws C
Pwnc: Tai
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Tachwedd 2014
Cymraeg: Person Cyswllt y Cartref
Saesneg: Household Reference Person
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Gwefan Ystadegau Gwladol
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Mai 2006
Cymraeg: person cysylltiedig
Saesneg: connected person
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau cysylltiedig
Cyd-destun: In this Schedule—“connected person”, in relation to a supplier, means any of the following—(a) a person with “significant control” over the supplier (within the meaning given by section 790C(2) of the Companies Act 2006 (“CA 2006”)); (b) a director or shadow director of the supplier; (c) a parent undertaking or a subsidiary undertaking of the supplier; (d) a predecessor company; (e) any other person who it can reasonably be considered stands in an equivalent position in relation to the supplier as a person within paragraph (a) to (d); (f) any person with the right to exercise, or who actually exercises, significant influence or control over the supplier; (g) any person over which the supplier has the right to exercise, or actually exercises, significant influence or control.
Nodiadau: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024. Daw’r frawddeg gyd-destunol Saesneg o Ddeddf Caffael 2023. Cymharer âg associated person / person â chyswllt ac affiliated person / person ymgysylltiedig.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Medi 2024
Cymraeg: Person dan Amddiffyniad Prydain
Saesneg: British Protected Person
Statws C
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Hydref 2006
Cymraeg: person dan gadwad
Saesneg: detained person
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Medi 2005
Cymraeg: person deurywiol
Saesneg: bi person
Statws B
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl ddeurywiol
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Mehefin 2021
Cymraeg: person dynodedig
Saesneg: designated person
Statws A
Pwnc: Tân ac achub
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Trefniadau gadael pan fydd tân.
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Gorffennaf 2004
Cymraeg: person heb wladwriaeth
Saesneg: stateless person
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Lluosog: pobl heb wladwriaeth
Diffiniad: Rhywun nad yw'n cael ei gydnabod yn wladolyn gan unrhyw wladwriaeth o dan gyfraith y wladwriaeth honno.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ebrill 2018
Cymraeg: person hiliol
Saesneg: racist
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl hiliol
Diffiniad: Person sy'n dangos rhagfarn a gelyniaeth tuag at bobl o gefndir ethnig gwahanol, yn enwedig rhai lleiafrifol ac sydd wedi cael eu herlid yn hanesyddol.
Nodiadau: Daw'r term hwn o gasgliad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Derminoleg ym maes Cydraddoldeb o ran Hil ac Ethnigrwydd. Diffiniad a nodiadau defnydd y Grŵp a gofnodir gyda'r cofnod hwn: "Weithiau mae’n werth ystyried aralleirio’r gwreiddiol ac mae ‘bod yn hiliol’ yn ddewis amgen defnyddiol."
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2023
Cymraeg: person hiliol
Saesneg: racialist
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl hiliol
Diffiniad: Person sy'n dangos rhagfarn a gelyniaeth tuag at bobl o gefndir ethnig gwahanol, yn enwedig rhai lleiafrifol ac sydd wedi cael eu herlid yn hanesyddol.
Nodiadau: Daw'r term hwn o gasgliad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Derminoleg ym maes Cydraddoldeb o ran Hil ac Ethnigrwydd. Diffiniad a nodiadau defnydd y Grŵp a gofnodir gyda'r cofnod hwn: "Weithiau mae’n werth ystyried aralleirio’r gwreiddiol ac mae ‘bod yn hiliol’ yn ddewis amgen defnyddiol."
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2023
Cymraeg: person hunangyflogedig
Saesneg: self-employed person
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: personau hunangyflogedig
Diffiniad: person sy'n gweithio ar ei gyfer ei hun yn hytrach na chyflogwr
Cyd-destun: ystyr “person hunangyflogedig AEE” (“EEA self-employed person”) yw gwladolyn AEE sy’n berson hunangyflogedig, ac eithrio person hunangyflogedig trawsffiniol AEE, yn y Deyrnas Unedig;
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021