TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl trefn yr wyddor.
Cymraeg: Caerwrangon
Saesneg: Worcester
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diffiniad: Lle yn Lloegr
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Mai 2013
Cymraeg: Caerwys
Saesneg: Caerwys
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Ward etholiadol yn Sir y Fflint Dyma'r enwau a ragnodwyd yn Gymraeg a Saesneg ar gyfer y ward yng Ngorchymyn Sir y Fflint (Trefniadau Etholiadol) 2021.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2022
Cymraeg: Caerwysg
Saesneg: Exeter
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Ionawr 2003
Cymraeg: Caer y Twr
Saesneg: Caer y Twr
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diffiniad: Heneb ar Fynydd Twr, ger Caergybi.
Nodiadau: Ceir rhai enghreifftiau o “Caer y Tŵr” o dan ddylanwad presenoldeb olion tŵr gwylio Rhufeinig ar safle’r fryngaer. Serch hynny, mae’r dystiolaeth etymolegol o blaid “Caer y Twr” a dyma arfer Cadw a Llywodraeth Cymru.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Gorffennaf 2016
Cymraeg: caesiwm
Saesneg: caesium
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Symbol cemegol: Cs
Nodiadau: Elfen gemegol. Gweler y canllawiau sillafu termau benthyg gwyddonol ar BydTermCymru.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mehefin 2025
Cymraeg: caethiwed
Saesneg: addiction
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Yng nghyd-destun cyffuriau ac ati.
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Ebrill 2020
Cymraeg: caethiwus
Saesneg: addictive
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diffiniad: cyffuriau
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Awst 2004
Cymraeg: caethwasanaeth domestig
Saesneg: domestic servitude
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Awst 2014
Cymraeg: caethwasanaeth oherwydd dyledion
Saesneg: debt-bondage
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Awst 2014
Cymraeg: caethwasiaeth fodern
Saesneg: modern slavery
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Mathau o gaethwasiaeth neu arferion tebyg i gaethwasiaeth sy'n bodoli yn y byd heddiw. Yn y DU, cyflwynwyd Deddf Caethwasiaeth Fodern 2015 i geisio cael gwared ar y broblem.
Cyd-destun: Er bod masnachu pobl yn aml yn golygu elfen o groesi ar draws ffiniau rhyngwladol, mae hefyd yn bosibl bod yn ddioddefwr caethwasiaeth fodern o fewn eich gwlad eich hun
Nodiadau: Teitl ar drosedd
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Tachwedd 2025
Cymraeg: CAFC
Saesneg: RWAS
Statws A
Pwnc: Amaeth
Diffiniad: Cymdeithas Amaethyddol Frenhinol Cymru
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mawrth 2008
Cymraeg: Cafcass Cymru
Saesneg: Cafcass Cymru
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Sefydliad o fewn Llywodraeth Cymru sy’n gweithio gyda phlant a theuluoedd sy’n gysylltiedig ag achosion llys teulu. Mae’n annibynnol ar y llysoedd, y gwasanaethau cymdeithasol, yr awdurdodau addysg ac iechyd ac asiantaethau tebyg. Mae’n darparu cyngor a chymorth arbenigol sy’n canolbwyntio ar blant, yn diogelu plant, ac yn sicrhau bod eu lleisiau’n cael eu clywed mewn llysoedd teulu fel bod penderfyniadau’n cael eu gwneud er eu lles.
Nodiadau: Tarddiad y teitl yw acronym am deitl Saesneg y Gwasanaeth Cynghori a Chynorthwyo Llys i Blant a Theuluoedd - Children and Family Court Advisory and Support Service. Fodd bynnag, ni ddefnyddir y teitl llawn hwnnw, a 'Cafcass Cymru' yn llawn, heb fod mewn priflythrennau, yw'r teitl a ddefnyddir gan y sefydliad yn y ddwy iaith.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Ionawr 2025
Cymraeg: CAFf
Saesneg: PRF
Statws A
Pwnc: Datblygu economaidd
Diffiniad: Cronfa Adfywio Ffisegol. Yn gysylltiedig â'r Gronfa Adfywio Lleol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2007
Cymraeg: caffael
Saesneg: procurement
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Dyma'r berfenw ar gyfer y weithred o gaffael nwyddau, gwasanaethau a gweithiau. Defnyddir y gair hwn hefyd i gyfeirio at y maes yn ei gyfanrwydd.
Nodiadau: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Gorffennaf 2024
Cymraeg: caffael
Saesneg: procuration
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Mawrth 2018
Cymraeg: caffael
Saesneg: acquisition
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Trafodiad lle bydd un cwmni yn prynu mwyafrif cyfrannau cwmni arall, neu holl gyfrannau'r cwmni hwnnw, er mwyn ennill rheolaeth drosto.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2024
Cymraeg: Caffael a Chontractau
Saesneg: Procurement and Contracts
Statws C
Pwnc: Swyddi ac adrannau Llywodraeth Cymru
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2008
Cymraeg: Caffael a’r Trydydd Sector: Canllaw ar gyfer y Sector Cyhoeddus yng Nghymru
Saesneg: Procurement and the Third Sector: Guidance for the Public Sector in Wales
Statws A
Pwnc: Llywodraeth leol
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Mawrth 2008.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Mawrth 2009
Cymraeg: caffael buddiant trethadwy
Saesneg: acquisition of a chargeable interest
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Awst 2016
Cymraeg: caffael callach
Saesneg: smarter purchasing
Statws C
Pwnc: Datblygu economaidd
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Hydref 2010
Cymraeg: caffael cydweithredol
Saesneg: collaborative procurement
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Gorffennaf 2010
Cymraeg: caffael cydweithredol ar gyfer teleffoni llais
Saesneg: voice telephony collaborative procurement
Statws C
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Rhagfyr 2010
Cymraeg: caffael cyhoeddus
Saesneg: public procurement
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Lle bydd awdurdod contractio (a) yn cynllunio ac yn cyflawni unrhyw weithdrefn cyn dyfarnu contract cyhoeddus gan gynnwys, yn benodol, gwahodd ceisiadau a dethol gweithredwyr economaidd; (b) drafftio, negodi a dyfarnu contract cyhoeddus; (c) rheoli contract cyhoeddus ar ôl ei ddyfarnu.
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Mai 2022
Cymraeg: caffael cyhoeddus cymdeithasol gyfrifol
Saesneg: socially responsible public procurement
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Mai 2022
Cymraeg: caffael cymdeithasol gyfrifol
Saesneg: socially responsible procurement
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Fframwaith o bolisïau a gweithdrefnau corfforaethol, ac ymddygiadau sy'n deillio o hynny, sy'n fesuradwy ac a gynlluniwyd i fod yn fanteisiol i'r gweithle a, thrwy estyniad, i'r unigolyn, i'r sefydliad ac i'r gymuned.
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Mai 2022
Cymraeg: caffael cynnar
Saesneg: early acquisition
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Cyd-destun: Un o'r lefelau caffael iaith i ddisgyblion ysgol sy'n siarad Saesneg fel iaith ychwanegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Ionawr 2012
Cymraeg: caffael erthyliad anghyfreithlon
Saesneg: procuring illegal abortion
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Nodiadau: Teitl ar drosedd
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Tachwedd 2025
Cymraeg: caffael gorfodol
Saesneg: compulsory acqusition
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Proses lle bydd corff cyhoeddus (a elwir yn "awdurdod caffael") yn dod yn berchennog ar dir heb gydsyniad y perchennog gwreiddiol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Cymraeg: caffael gwasanaethau iechyd rheoleiddiedig
Saesneg: regulated health service procurement
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2024
Cymraeg: Caffael Gwybodaeth
Saesneg: Information Procurement
Statws C
Pwnc: Swyddi ac adrannau Llywodraeth Cymru
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: IP
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Ionawr 2010
Cymraeg: Caffael Gwybodaeth
Saesneg: IP
Statws C
Pwnc: Swyddi ac adrannau Llywodraeth Cymru
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Information Procurement
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Ionawr 2010
Cymraeg: caffaeliad
Saesneg: procurement
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffaeliadau
Diffiniad: Dyma'r enw cyfrif am broses gaffael unigol, neu am yr hyn a gaffaelir.
Nodiadau: Term o faes caffael. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Gorffennaf 2024
Cymraeg: caffaeliad gorfodol
Saesneg: compulsory acqusition
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffaeliadau gorfodol
Diffiniad: Achos lle bydd corff cyhoeddus (a elwir yn "awdurdod caffael") yn dod yn berchennog ar dir heb gydsyniad y perchennog gwreiddiol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Cymraeg: caffaeliad hysbysadwy sydd o dan y trothwy
Saesneg: notifiable below-threshold procurement
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffaeliadau hysbysadwy sydd o dan y trothwy
Cyd-destun: Yn y rheoliad hwn ystyr “caffaeliad hysbysadwy sydd o dan y trothwy” (“notifiable below-threshold procurement”) yw dyfarnu contract hysbysadwy sydd o dan y trothwy, ymrwymo iddo a’i reoli.
Nodiadau: Term o faes caffael. Gweler hefyd y cofnod am 'notifiable below-threshold contract'. Ychwanegwyd i’r gronfa yn sgil Deddf Caffael 2023 (deddfwriaeth Llywodraeth y DU, sydd ar gael yn Saesneg yn unig) a Rheoliadau Caffael (Cymru) 2024. Daw’r frawddeg gyd-destunol o Reoliadau Caffael (Cymru) 2024.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Gorffennaf 2024
Cymraeg: caffaeliad perthnasol
Saesneg: relevant acquisition
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffaeliadau perthnasol
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2016
Cymraeg: caffael iaith
Saesneg: language acquisition
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Mehefin 2009
Cymraeg: Caffael Rheilffyrdd a Ffyrdd Newydd
Saesneg: Rail and New Roads Procurement
Statws C
Pwnc: Swyddi ac adrannau Llywodraeth Cymru
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Ebrill 2005
Cymraeg: caffael sgiliau
Saesneg: acquisition of skills
Statws B
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mawrth 2024
Cymraeg: Caffael Uwch ar gyfer Prifysgolion a Cholegau
Saesneg: Advanced Procurement for Universities and Colleges
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: APUC
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Gorffennaf 2010
Cymraeg: Caffael Uwch ar gyfer Prifysgolion a Cholegau
Saesneg: APUC
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Advanced Procurement for Universities and Colleges
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Gorffennaf 2010
Cymraeg: caffael yn orfodol
Saesneg: compulsory acquisition
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Mynd drwy'r broses lle bydd corff cyhoeddus (a elwir yn "awdurdod caffael") yn dod yn berchennog ar dir heb gydsyniad y perchennog gwreiddiol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Cymraeg: caffein
Saesneg: caffeine
Statws C
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Mai 2013
Cymraeg: caffi
Saesneg: cafe
Statws B
Pwnc: Twristiaeth a hamdden
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffis
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Gorffennaf 2020
Cymraeg: caffi galw heibio
Saesneg: drop-in café
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Ionawr 2003
Cymraeg: Caffi Marwolaeth
Saesneg: Death Cafe
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: At a Death Cafe people, often strangers, gather to eat cake, drink tea and discuss death. Our objective is 'to increase awareness of death with a view to helping people make the most of their (finite) lives'. A Death Cafe is a group directed discussion of death with no agenda, objectives or themes. Death Cafe is a 'social franchise'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Hydref 2016
Cymraeg: caffi sgwrsio
Saesneg: talking café
Statws C
Pwnc: Diwylliant a'r celfyddydau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: caffi sgwrsio
Cyd-destun: Bydd swyddogion datblygu cymunedol yn datblygu ac yn argymell gofal yn y gymuned - er enghraifft prosiectau garddio cymunedol, grwpiau cerdded, ‘siediau dynion' a chaffis sgwrsio.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Tachwedd 2018
Cymraeg: cafiâr
Saesneg: caviar
Statws C
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Caviar is a delicacy consisting of salt-cured fish-eggs of the Acipenseridae family.
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Mehefin 2016
Cymraeg: cafn
Saesneg: trough
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: cafnau
Saesneg: gutters
Statws C
Pwnc: Tai
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Gorffennaf 2008
Cymraeg: cafnau a pheipiau glaw
Saesneg: guttering
Statws C
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Chwefror 2006