TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn nhrefn yr wyddor Gymraeg A-Y
Cymraeg: Cloch y Siambr
Saesneg: Chamber Bell
Statws A
Pwnc: Gwleidyddiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Yn Adeilad y Cynulliad
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ebrill 2005
Cymraeg: clocwedd
Saesneg: clockwise
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: Cloddfeydd Prydain
Saesneg: British Pits
Statws B
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Cyfieithiad cwrteisi ar enw cronfa ddata a gynhelir gan Arolwg Daearegol Prydain. Yn amlach na pheidio, defnyddir y talfyriad BritPits.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Mawrth 2022
Cymraeg: cloddiad
Saesneg: excavation
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Ar safle archaeolegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mehefin 2013
Cymraeg: cloddiau
Saesneg: devon banks
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Dyma'r term Saesneg sydd debycaf ei ystyr i'r gair 'clawdd'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Gorffennaf 2003
Cymraeg: cloddiau cerrig
Saesneg: stone-faced earth banks
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Awst 2008
Cymraeg: cloddio
Saesneg: excavate
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Berf
Cyd-destun: Ar safle archaeolegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mehefin 2013
Cymraeg: cloddio
Saesneg: excavate
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Y broses y mae archaeolegwyr yn ei dilyn i ddiffinio, adfer a chofnodi olion diwylliannol a biolegol sydd yn y tir.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Cymraeg: cloddio a gweithio glo
Saesneg: winning and working of coal
Statws A
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Mawrth 2023
Cymraeg: cloddio a gweithio mwynau
Saesneg: winning and working of minerals
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Gorffennaf 2003
Cymraeg: cloddio am
Saesneg: dredge
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Agregau, tywod ac ati.
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Mai 2004
Cymraeg: cloddio data
Saesneg: data mining
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: cloddwaith
Saesneg: earthwork
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Gorffennaf 2003
Cymraeg: clo drws
Saesneg: door lock 
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cloeon drysau
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Rhagfyr 2023
Cymraeg: clo drws tra diogel
Saesneg: high security door lock
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Awst 2012
Cymraeg: clof
Saesneg: clove
Statws B
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: clofau
Diffiniad: Blodeuyn bach brown a sychwyd o goeden fythwyrdd, a ddefnyddir fel sbeis.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Rhagfyr 2023
Cymraeg: clo ffenestr
Saesneg: window lock 
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cloeon ffenestri
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Rhagfyr 2023
Cymraeg: clo ffenestr
Saesneg: window lock
Statws B
Pwnc: Tai
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cloeon ffenestri
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2025
Cymraeg: clo ffenestr tra diogel
Saesneg: high security window lock
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Awst 2012
Cymraeg: cloffni
Saesneg: lameness
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Byddwch yn cadarnhau eich bod wedi sgorio cyflwr a symudedd drwy hunanddatganiad ac yn cadw cofnodion priodol o weithgarwch sgorio a lefelau cloffni.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Chwefror 2024
Cymraeg: clogwyn a llethr morol
Saesneg: maritime cliff and slope
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Gorffennaf 2006
Cymraeg: clogwyn meddal ansefydlog
Saesneg: mobile soft cliff
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Mehefin 2012
Cymraeg: cloi
Saesneg: fix
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Proses lle bydd nitrogen yn cael ei ddal drwy broses gemegol yng ngwreiddiau planhigion ac yna yn aros yn y pridd wedi i'r gwreiddiau ddadelfennu.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Gorffennaf 2019
Cymraeg: cloi asedau
Saesneg: asset locking
Statws A
Pwnc: Tai
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Gorffennaf 2014
Cymraeg: cloi’n sownd
Saesneg: locking on
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Techneg brotestio lle bydd protestiwr yn ymlynu at berson arall, at wrthrych neu at dir, gan amlaf gan ddefnyddio cyfarpar a addaswyd neu a fabwysiadwyd ar gyfer y dasg.
Nodiadau: Mae cloi’n sownd, lle mae hyn yn arwain at darfu difrifol, yn drosedd o dan Ddeddf Trefn Gyhoeddus 2023.
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Mehefin 2023
Cymraeg: Clonclyfrau
Saesneg: Chatterbooks
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diffiniad: Fersiwn Gymraeg o lyfrau Saesneg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Gorffennaf 2012
Cymraeg: clorfenvinffos
Saesneg: chlorfenvinphos
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Tachwedd 2010
Cymraeg: clorian boced
Saesneg: pocket balance
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Lluosog: cloriannau poced. Defnyddir "tafol boced" yn y de.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Rhagfyr 2012
Cymraeg: cloriannu Tir Gofal
Saesneg: Tir Gofal stocktake
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: cloriannydd Tir Gofal
Saesneg: Tir Gofal stocktaker
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: clorin
Saesneg: chlorine
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Symbol cemegol: Cl
Nodiadau: Elfen gemegol. Gweler y canllawiau sillafu termau benthyg gwyddonol ar BydTermCymru.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mehefin 2025
Cymraeg: cloroalcanau (C10-13)
Saesneg: chloroalkanes (C10-13)
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Tachwedd 2010
Cymraeg: cloron
Saesneg: truffles
Statws C
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Yr enw llawn yw ‘cloron y moch’.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Mawrth 2009
Cymraeg: cloronen
Saesneg: tuber
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: part of plant
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Ionawr 2004
Cymraeg: clorpyrifos
Saesneg: chlorpyrifos
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Tachwedd 2010
Cymraeg: closed dŵr
Saesneg: water closet
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: closedau dŵr
Diffiniad: Mewn ystafell ymolchi gyhoeddus, ciwbicl sy’n cynnwys cyfleusterau lle defnyddir dŵr i olchi’r gwastraff ymaith.
Nodiadau: Dyma’r term technegol (ar y ffurf ‘water-closet’, gyda chysylltnod) a geir yn Neddf Adeiladau 1984, a seiliwyd y diffiniad yn y cofnod hwn ar y diffiniad yn y Ddeddf honno. Ar y cyfan, mae’n ymadrodd sydd wedi dyddio. Yn y rhan fwyaf o gyd-destunau lle y’i gwelir bellach, mae’n debyg y defnyddir ‘water closet’ (ac yn enwedig ei acronym, WC) mewn ystyr lai penodol ac yn gyfystyr â ‘toilet’ yn yr holl ystyron sy’n bosibl i’r gair hwnnw. Bryd hynny, mae’n debyg y byddai ‘toiled’ yn addas yn Gymraeg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mehefin 2025
Cymraeg: closed pridd
Saesneg: earth closet
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: closedau pridd
Diffiniad: Mewn ystafell ymolchi gyhoeddus, ciwbicl sy’n cynnwys cyfleusterau lle defnyddir pridd, lludw neu gemegau i orchuddio’r gwastraff.
Nodiadau: Dyma’r term technegol (ar y ffurf ‘earth-closet’, gyda chysylltnod) a geir yn Neddf Adeiladau 1984, a seiliwyd y diffiniad yn y cofnod hwn ar y diffiniad yn y Ddeddf honno. Cymharer â ‘water closet’.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mehefin 2025
Cymraeg: clostir
Saesneg: enclosure
Statws C
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: archaeoleg
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Ionawr 2008
Cymraeg: Clostir Cynhanesyddol Bwlwarcau
Saesneg: Bulwarks Prehistoric Enclosure
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Dyma'r ffurfiau a ddefnyddir yn swyddogol gan Cadw yn y ddwy iaith am yr heneb dan sylw. Safonwyd gan Banel Safoni Enwau Lleoedd Comisiynydd y Gymraeg, mewn ymgynghoriad â Cadw.
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Hydref 2024
Cymraeg: Clostir Cynhanesyddol Castell Bryngwyn
Saesneg: Castell Bryngwyn Prehistoric Enclosure
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Dyma'r ffurfiau a ddefnyddir yn swyddogol gan Cadw yn y ddwy iaith am yr heneb dan sylw. Safonwyd gan Banel Safoni Enwau Lleoedd Comisiynydd y Gymraeg, mewn ymgynghoriad â Cadw.
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Hydref 2024
Cymraeg: clostir hirgrwn
Saesneg: oval enclosure
Statws C
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: archaeoleg
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Chwefror 2008
Cymraeg: clot gwaed
Saesneg: blood clot
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Hydref 2003
Cymraeg: clo triphlyg
Saesneg: triple lock
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Polisi gan Lywodraeth y DU ers 2010 sy’n gwarantu y bydd y Pensiwn Gwladol yn cynyddu bob blwyddyn yn ôl y mwyaf o dri mesur: chwyddiant (CPI), twf enillion cyfartalog, neu 2.5%.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Tachwedd 2025
Cymraeg: clo y Senedd
Saesneg: Senedd lock
Statws B
Pwnc: Gwleidyddiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Cynnig mewn deddfwriaeth arfaethedig ym maes trethi, lle byddai gan y Senedd gyfle i wrthod cynigion treth.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Tachwedd 2020
Cymraeg: CLRAE
Saesneg: CLRAE
Statws B
Pwnc: Ewrop
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Cyngres Awdurdodau Lleol a Rhanbarthol Ewrop
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Ionawr 2004
Cymraeg: clêr afonydd yr iseldir
Saesneg: lowland water flies
Statws C
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2010
Cymraeg: cluadadwyedd data
Saesneg: data portability
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: The ability to reuse data across different services, so data can be moved, copied or transferred easily from one IT environment to another in a safe and secure way, without affecting its usability.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Mehefin 2018
Cymraeg: cludadwy
Saesneg: portable
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: cludadwyedd
Saesneg: portability
Statws A
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Ystyr ‘portability’ yn y cyd-destun hwn yw bod y system genedlaethol newydd yn cyflwyno cymwysterau ‘cludadwy’ a fydd yn cael eu cydnabod yn rhyngwladol, hynny yw, bydd myfyrwyr yn gallu mynd â’r cymwysterau gyda hwy i astudio mewn sefydliadau dros y byd.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Chwefror 2015
Cymraeg: cludadwyedd
Saesneg: portability
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Cyfyd yng nghyd-destun addysg a hyfforddiant ôl-orfodol. Mewn nifer o gyd-destunau, gall fod yn well addasu'r frawddeg i ddefnyddio'r ffurf ansoddeiriol 'cludadwy' mewn testunau Cymraeg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Mawrth 2018