TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn nhrefn yr wyddor Gymraeg A-Y
Cymraeg: cyfraith godeiddiedig Cymru
Saesneg: codified Welsh law
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Medi 2018
Cymraeg: cyfraith gyfansoddiadol
Saesneg: constitutional law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Mewn pennawd pwnc i Offeryn Statudol, defnyddir 'Y Gyfraith Gyfansoddiadol'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Mehefin 2006
Cymraeg: cyfraith gyffredin
Saesneg: common law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Corff o gyfraith yng Nghymru a Lloegr a ddatblygir gan y llysoedd o’i gyferbynnu â’r corff a lunnir drwy statud.
Cyd-destun: Nid yw’r rheol gyfreithiol bod dyletswydd oblygedig ar denant i ymddwyn fel tenant wrth ddefnyddio annedd sydd ar les (yn yr ystyr sydd i “tenant-like user” yn ôl y gyfraith gyffredin) yn gymwys i ddeiliad contract os yw’r denantiaeth yn gontract meddiannaeth.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Medi 2018
Cymraeg: cyfraith gyffredin
Saesneg: common law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Rheolau cyfraith a ddatblygwyd yng Nghymru a Lloegr yn hanesyddol gan Lysoedd y Brenin o’u cyferbynnu â rheolau ecwiti a ddatblygwyd gan Lysoedd y Canghellor; mae’r ddwy set o reolau bellach yn cael eu gweinyddu gan system lysoedd unedig.
Cyd-destun: Effaith gwneud y llysoedd yn awdurdod cyhoeddus o dan y Ddeddf yw rhoi pwysau arnynt i fireinio ac i ddatblygu rheolau’r gyfraith gyffredin ac ecwiti mewn ffordd sy’n cyd-fynd â hawliau’r Confensiwn.
Nodiadau: Er bod y ddwy “system” yn cael eu gweinyddu o fewn yr un drefn lysoedd, mae gwahaniaeth yn parhau rhyngddynt, er enghraifft rhwng rhwymedïau’r gyfraith gyffredin a rhwymedïau ecwiti. Os yw rhywun yn torri contract, un o rwymedïau’r gyfraith gyffredin yw talu iawndal, ond o dan reolau ecwiti, mae modd i’r llys orchymyn i’r parti sydd heb gyflawni telerau’r contract i wneud hynny (‘specific performance’) neu roi’r ddau barti yn ôl yn eu sefyllfa cyn gwneud y contract drwy ddad-wneud y contract (‘recission’).
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Medi 2018
Cymraeg: cyfraith gyffredin
Saesneg: common law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Y corff o gyfraith sy’n seiliedig ar system gyfreithiol Cymru a Lloegr, o’i chyferbynnu â systemau cyfraith sifil sy’n seiliedig ar y Cod Napoleonaidd neu Gyfraith Rhufain.
Cyd-destun: Yn yr un modd ag y lledaenodd traddodiad y gyfraith gyffredin drwy’r byd yn sgil twf yr Ymerodraeth Brydeinig, aethpwyd â’r gyfraith sifil i gyfandiroedd eraill drwy ymdrechion ymerodraethol gwladwriaethau eraill yng ngorllewin Ewrop.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Medi 2018
Cymraeg: cyfraith gyhoeddus
Saesneg: public law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Medi 2006
Cymraeg: Cyfraith Hygyrchedd i Bobl Anabl
Saesneg: Accessibility Law for Disabled People
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2023
Cymraeg: cyfraith masnach
Saesneg: commercial law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2004
Cymraeg: cyfraith plant
Saesneg: child law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2004
Cymraeg: cyfraith ryngwladol
Saesneg: international law
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Nid yw Gweinidogion Cymru yn gallu gwneud cytuniadau sy'n rhwymol mewn cyfraith ryngwladol â llywodraethau tramor.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Medi 2020
Cymraeg: cyfraith sifil
Saesneg: civil law
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Gorffennaf 2012
Cymraeg: cyfraith sylwedd
Saesneg: substantive law
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Hydref 2011
Cymraeg: cyfraith tai
Saesneg: housing law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2004
Cymraeg: cyfraith tir
Saesneg: land law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2004
Cymraeg: cyfraith trosedd
Saesneg: criminal law
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2004
Cymraeg: cyfraith uniongyrchol yr UE
Saesneg: direct EU law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: In this section, “direct EU law” means— (a) provisions of the EU Treaties that have direct effect in EU law so far as its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (b) provision in any EU regulation, EU decision or EU tertiary legislation as it has effect in EU law so far as its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (c) any Annex to the EEA agreement, as it has effect in EU law so far as— (i) it refers to, or contains adaptations of, anything falling within paragraph (b), and (ii) its effect is not reproduced in an enactment that applies in relation to Wales (whether or not it extends and applies to other territories); (d) Protocol 1 to the EEA agreement (which contains horizontal adaptations that apply in relation to EU instruments referred to in the Annexes to that agreement), as it has effect in EU law immediately before exit day.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Tachwedd 2017
Cymraeg: cyfraith uniongyrchol yr UE a ddargedwir
Saesneg: retained direct EU law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Mehefin 2022
Cymraeg: cyfraith weinyddol
Saesneg: administrative law
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Corff o gyfraith sydd wedi datblygu egwyddorion sy'n ceisio sicrhau bod cyrff cyhoeddus yn gweithredu mewn ffordd sy'n gyfreithlon, rhesymol a theg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mai 2023
Cymraeg: Cyfraith y Gymuned
Saesneg: Community Law
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Nodiadau: Mewn perthynas â deddfwriaeth yr Undeb Ewropeaidd
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Medi 2018
Cymraeg: cyfran
Saesneg: portion
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: osgoi 'cyfrannau' os oes modd
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Medi 2006
Cymraeg: cyfran
Saesneg: share
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Yn fwy cyffredinol e.e. cyfran o'r elw, cyfran o'r gacen etc.
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Ebrill 2009
Cymraeg: cyfran
Saesneg: tranche
Statws A
Pwnc: Ewrop
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Rhandaliad.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Ionawr 2004
Cymraeg: cyfran anrhanedig
Saesneg: undivided share
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2016
Cymraeg: cyfran daear
Saesneg: earth share
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Ionawr 2010
Cymraeg: cyfran darged
Saesneg: target share
Statws A
Pwnc: Y cyfrifiad
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Gorffennaf 2010
Cymraeg: cyfranddaliad
Saesneg: share
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cyfranddaliadau
Diffiniad: cyfran o gyfalaf cwmni masnachol sy'n rhoi hawl i'r daliwr ar gyfartaledd o'r elw
Cyd-destun: Mae paragraff 3 yn esbonio ystyr is-gwmni 75% drwy gyfeirio at gyfalaf cyfranddaliadau arferol ac elw ac asedau sydd ar gael i’w dosbarthu
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Medi 2021
Cymraeg: cyfranddaliadaeth
Saesneg: shareholding
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: cyfranddaliadaethau
Diffiniad: y casgliad o gyfranddaliadau sydd ym meddiant un person
Cyd-destun: Buddiannau’r ysgol yn cynnwys, ond nid yn unig, cyfarwyddiaeth, cyfranddaliadaeth neu swyddi eraill â dylanwad mewn busnes.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Medi 2021
Cymraeg: cyfranddaliadau anatbrynadwy
Saesneg: non-redeemable shares
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2016
Cymraeg: cyfranddaliadau'r gydnabyddiaeth
Saesneg: the consideration shares
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2016
Cymraeg: cyfranddaliwr
Saesneg: shareholder
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Hydref 2006
Cymraeg: cyfranddaliwr o bwys
Saesneg: major shareholder
Statws B
Pwnc: Datblygu economaidd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cyfranddalwyr o bwys
Diffiniad: Cyfranddaliwr sydd â mwy na 5% o gyfran mewn cwmni.
Nodiadau: Cymharer â majority shareholder / prif gyfranddaliwr
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Tachwedd 2019
Cymraeg: cyfranddalwyr
Saesneg: shareholders
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Hydref 2006
Cymraeg: cyfran ddangosol
Saesneg: indicative proportion
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Medi 2005
Cymraeg: cyfran gwerth gros yr hawliau sy’n cael eu talu nawr
Saesneg: proportion of gross payable entitlements value payable now
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Teitl yn Natganiad Talu’r Taliad Sengl.
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Medi 2011
Cymraeg: cyfran gyfnodol
Saesneg: timeshare
Statws B
Pwnc: Twristiaeth a hamdden
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Mawrth 2006
Cymraeg: cyfraniad at welliant
Saesneg: improvement contribution
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Tachwedd 2011
Cymraeg: Cyfraniadau Gwirfoddol Ychwanegol
Saesneg: Additional Voluntary Contributions
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: AVCs
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Tachwedd 2009
Cymraeg: Cyfraniadau Gwirfoddol Ychwanegol
Saesneg: AVCs
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Additional Voluntary Contributions
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Gorffennaf 2011
Cymraeg: cyfraniadau o fath arall
Saesneg: in-kind contributions
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ebrill 2005
Cymraeg: cyfraniad blwydd-dal pensiwn
Saesneg: superannuation contribution
Statws B
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cyfraniadau blwydd-dal pensiwn
Diffiniad: Taliad a wneir gan gyflogai neu gyflogwr i gynllun cynilo ar gyfer ymddeol, sy’n cael ei fuddsoddi i gynyddu cronfa ymddeol dros amser.
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Tachwedd 2025
Cymraeg: Cyfraniad Cyflogwr
Saesneg: Employer's Contribution
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: Cyfraniad Cyfradd Wastad
Saesneg: Flat-rate Contribution
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Term yr Adran Gwaith a Phensiynau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: Cyfraniad Eithriadol i’r Diwydiant Twristiaeth yng Nghymru
Saesneg: Outstanding Contribution to the Tourism Industry in Wales
Statws C
Pwnc: Twristiaeth a hamdden
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Ionawr 2011
Cymraeg: Cyfraniad Graddedig
Saesneg: Graduated Contribution
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: Cyfraniad Gweithiwr Cyflogedig
Saesneg: Employee's Contribution
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: Cyfraniad Lefel NQF
Saesneg: NQF Level Contribution
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Rhagfyr 2007
Cymraeg: cyfraniad prawf modd
Saesneg: means tested contribution
Statws C
Pwnc: Llywodraeth leol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Gorffennaf 2005
Cymraeg: cyfraniad trothwy
Saesneg: threshold contribution
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Mawrth 2009
Cymraeg: cyfraniad yswiriant gwladol
Saesneg: national insurance contribution
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Chwefror 2014
Cymraeg: cyfraniad Yswiriant Gwladol
Saesneg: National Insurance contribution
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: cyfraniadau Yswiriant Gwladol
Cyd-destun: Gwerth amcangyfrifedig y cyfraniadau Yswiriant Gwladol a gynhwysir yng nghynigion y gyllideb ddrafft oedd £1.140bn.
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Mawrth 2017