TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn nhrefn yr wyddor Gymraeg A-Y
Cymraeg: eitem sefydlog
Saesneg: standing item
Statws C
Pwnc: Gwleidyddiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Awst 2008
Cymraeg: eitem wedi'i mewnblannu
Saesneg: embedded object
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2012
Cymraeg: eitem y ceir diffyg ohoni
Saesneg: lacked item
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: eitemau y ceir diffyg ohonynt
Diffiniad: Ym maes ystadegau amddifadedd materol, eitem hanfodol nad ydys yn berchen arni (yn bennaf oherwydd tlodi: financially-constrained lack / diffyg yn sgil cyfyngiadau ariannol).
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2025
Cymraeg: eithafiaeth ddomestig
Saesneg: domestic extremism
Statws B
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Awst 2012
Cymraeg: eithinen
Saesneg: gorse
Statws A
Pwnc: Planhigion
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: eithin
Diffiniad: Y genws ulex yn gyffredinol.
Nodiadau: Ar gyfer y rhywogaeth ulex europaeus, gweler y cofnod arall am 'gorse'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Mehefin 2022
Cymraeg: eithinen Ffrengig
Saesneg: gorse
Statws A
Pwnc: Planhigion
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: eithin Ffrengig
Diffiniad: ulex europaeus
Nodiadau: Ar gyfer y genws ehangach, gweler y cofnod arall am 'gorse'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Mehefin 2022
Cymraeg: eithin mân
Saesneg: western gorse
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Chwefror 2005
Cymraeg: eithriad
Saesneg: exception
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: eithriadau
Diffiniad: achos o eithrio (person neu beth) o reol etc
Cyd-destun: Mae eithriad pan fo ymwelydd tramor yn esempt rhag ffioedd o dan reoliad 10 oherwydd ei fod wedi talu’r ffi iechyd mewnfudo,
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Gorffennaf 2021
Cymraeg: eithriad
Saesneg: exception
Statws A
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: eithriadau
Diffiniad: gwall neu ddigwyddiad annisgwyl sy'n digwydd wrth i raglen gyfrifiadurol redeg
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Gorffennaf 2021
Cymraeg: eithriad
Saesneg: carve-out
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: eithriadau
Diffiniad: Term anffurfiol a ddefnyddir yng nghyd-destun penodol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 i gyfeirio at yr eithriadau i'r meysydd a gedwir yn ôl gan Lywodraeth y DU yn Atodlenni 5 a 7. Gweler y nodyn defnydd am esboniad pellach.
Nodiadau: Mae Deddf Llywodraeth Cymru 2006 yn rhoi pwerau i Lywodraeth Cymru ddeddfu ym mhob maes ac eithrio yn y meysydd a gedwir yn ôl gan Lywodraeth y DU. Rhestrir y meysydd a gedwir yn ôl yn Atodlenni 5 a 7. Serch hynny, mae rhai sefyllfaoedd cyfyngedig lle gall Llywodraeth Cymru ddeddfu yn y meysydd hynny a gedwir yn ôl, a dyma'r hyn a elwir yn Saesneg yn 'carve-outs'. Mewn gwirionedd, felly, mae'r sefyllfaoedd hyn yn 'eithriadau i'r eithriadau' a restrir yn Atodlenni 5 a 7 ac felly mewn rhai cyd-destunau gall fod yn fwy eglur defnyddio 'eithriad i'r eithriadau' i drosi 'carve-out'. Ceir peth defnydd i 'carve-out' fel term anffurfiol i gyfeirio at ddarnau eraill o ddeddfwriaeth hefyd, a dylid ystyried y trosiad Cymraeg gorau yng ngoleuni amgylchiadau penodol yr achos. Mewn rhai cyd-destunau, mae'n bosibl y gallai gair arall fel 'datgymhwysiad' fod yn fwy addas.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Rhagfyr 2024
Cymraeg: eithriad a ganiateir
Saesneg: permitted exception
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Rhagfyr 2010
Cymraeg: eithriadau symudol
Saesneg: floating exceptions
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mawrth 2010
Cymraeg: eithriad cysylltnodi
Saesneg: hyphenation exception
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: Eithriad Enillion Isel
Saesneg: Small Earnings Exception
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: Eithriad i’r Dreth Gyngor
Saesneg: Council Tax Exemption
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Mai 2013
Cymraeg: Eithriadol
Saesneg: Exceptional
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diffiniad: Ar arwyddion sy'n nodi ar ba lefel o ddiogelwch y mae swyddfeydd y Llywodraeth (Arferol, Uwch, Eithriadol).
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Medi 2006
Cymraeg: eithriadoldeb clinigol
Saesneg: clinical exceptionality
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: An individual funding request can be made for a treatment that is not routinely offered by the NHS when a clinician believes that their patient is clearly different to other patients with the same condition or where their patient might benefit from the treatment in a different way to other patients. This is known as “clinical exceptionality”.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Mawrth 2017
Cymraeg: eithriadol o agored i niwed
Saesneg: extremely vulnerable
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Mewn perthynas â COVID-19.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Ebrill 2020
Cymraeg: eithriadol o agored i niwed yn glinigol
Saesneg: clinically extremely vulnerable
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Mewn perthynas â COVID-19.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Ebrill 2020
Cymraeg: eithriadol o agored i niwed yn glinigol
Saesneg: CEV
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Dyma'r acronym Saesneg a ddefnyddir am clinically extremely vulnerable.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Mawrth 2021
Cymraeg: eithriadol o agored i niwed yn sgil y coronafeirws
Saesneg: extremely vulnerable to coronavirus
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Mewn perthynas â COVID-19.
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Ebrill 2020
Cymraeg: eithrio
Saesneg: exclude
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: cau allan, peidio â chynnwys
Cyd-destun: Mae’r diwygiadau’n darparu nad yw pwerau awdurdodau lleol o dan y Rhan 5A ddiwygiedig o Ddeddf 1972 i eithrio eitemau rhag eu cyhoeddi
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Gorffennaf 2021
Cymraeg: eithrio
Saesneg: except
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: cymryd neu adael allan
Cyd-destun: Mae’r Gorchymyn yn gwneud hyn drwy eithrio o’r cychwyn hwnnw bersonau sy’n dod o fewn categori a nodir yn erthygl 4 ar 1 Medi Ionawr 20212
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021
Cymraeg: eithrio rhag
Saesneg: exempt from
Statws A
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Hydref 2002
Cymraeg: Ei Uchelder Brenhinol
Saesneg: His Royal Highness
Statws C
Pwnc: Teitlau anrhydedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Tachwedd 2005
Cymraeg: Ei Uchelder Brenhinol Dug Efrog
Saesneg: HRH The Duke of York
Statws C
Pwnc: Teitlau anrhydedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Ebrill 2006
Cymraeg: Ei Uchelder Brenhinol Tywysog Cymru
Saesneg: His Royal Highness the Prince of Wales
Statws B
Pwnc: Teitlau anrhydedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Hydref 2024
Cymraeg: Ei weld, ei Glywed, Rhowch wybod
Saesneg: See it, Hear it, Report it
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diffiniad: Slogan.
Cyd-destun: Troseddau casineb.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Tachwedd 2014
Cymraeg: elain
Saesneg: fawn
Statws C
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Awgrymir rhoi 'carw bach' mewn cromfachau ar ôl y tro cynta.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Tachwedd 2009
Cymraeg: elastigeddau incwm trethadwy
Saesneg: taxable income elasticities
Statws C
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Ac eithrio mudo, mae’r effeithiau ar ymddygiad yn cael eu hamcangyfrif drwy ddefnyddio’r rhagdybiaethau y mae CThEF ac OBR yn eu defnyddio wrth gostio newidiadau i dreth incwm y DU. Gelwir y rhain yn elastigeddau incwm trethadwy.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Rhagfyr 2024
Cymraeg: elastigedd pris
Saesneg: price elasticity
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Price elasticity of demand is a measure of the relationship between a change in the quantity demanded of a particular good and a change in its price.
Cyd-destun: Mae cysyniad elastigedd y pris yn disgrifio'r berthynas rhwng newidiadau mewn pris am nwyddau a gwasanaethau a'r galw am y nwyddau a'r gwasanaethau hynny
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Awst 2017
Cymraeg: elastigedd pris y nwydd ei hun
Saesneg: own-price elasticity
Statws A
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: When different beverages are considered (e.g., beer, wine, sprits), the elasticities can be classified as own- and cross-price elasticities, with own-price elasticities indicating the percentage change in the demand for one type of alcohol due to a 1% change in the price of this type of alcohol, and cross-price elasticities indicating the percentage change in demand for one type of alcohol due to a 1% change in the price of another type of alcohol.
Cyd-destun: Bydd i ba raddau y mae hyn yn digwydd yn dibynnu ar ymatebolrwydd defnyddwyr i bris, hy elastigedd pris y nwydd ei hun (PED) a thrawselastigedd y pris (XED), a fydd yn pennu’r newidiadau i ymddygiad defnyddio a newid. Mae PED yn cynrychioli canran y newid yn y galw am alcohol o fath penodol oherwydd newid o 1% ym mhris y math hwnnw o alcohol. Mae’n fesur o sut y mae defnyddwyr yn ymateb i newid mewn pris.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Awst 2017
Cymraeg: elastigedd y galw
Saesneg: elasticity of demand
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: The degree to which demand for a good or service varies with its price.
Cyd-destun: Mae ‘price elasticity of demand’ yn derm cyfystyr.
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Ebrill 2015
Cymraeg: elastigedd y trafodiad
Saesneg: transaction elasticity
Statws B
Pwnc: Cyllid ac ystadegau
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2016
Cymraeg: e-Lawlyfr Llywodraethu GIG Cymru
Saesneg: NHS Wales Governance e-Manual
Statws A
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Dyma'r teitl swyddogol ar y ddogfen hon gan gorff allanol. Sylwer nad yw'r defnydd o 'llywodraethu' yn y teitl hwn yn gyson ag arferion Llywodraeth Cymru wrth drosi'r gair 'governance'. Gweler y cofnod am 'governance'.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Mai 2025
Cymraeg: electrocardiograff cludadwy
Saesneg: portable electrocardiograph
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mehefin 2007
Cymraeg: electrocardiogram
Saesneg: electrocardiogram
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 23 Medi 2025
Cymraeg: electrodechnegol
Saesneg: electrotechnical
Statws C
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Mehefin 2010
Cymraeg: Electrodechnegol - Adeiladu Paneli
Saesneg: Electrotechnical - Panel Building
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Cyd-destun: Llwybr dysgu prentisiaeth.
Diweddarwyd ddiwethaf: 30 Hydref 2012
Cymraeg: electrofeddygaeth
Saesneg: electromedicine
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: A general term for any form of “energy medicine” that uses electromagnetic fields, which is based on the belief that all living organisms are controlled by electrodynamic fields.
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Gorffennaf 2015
Cymraeg: electrofforesis jel maes pylsedig
Saesneg: pulsed field gel electrophoresis
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Techneg ar gyfer gwahanu moleciwlau DNA mawr drwy gymhwyso maes trydan sy'n newid cyfeiriad.
Nodiadau: Term a ddefnyddir yn Rheoliadau Ychwanegion Bwyd Anifeiliaid (Awdurdodiadau) (Cymru) 2022.
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Rhagfyr 2024
Cymraeg: electrogeulo
Saesneg: electro coagulation
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Gorffennaf 2023
Cymraeg: electrohadffrydio
Saesneg: electro-ejaculation
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: electroleiddiad
Saesneg: electrolysis
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Proses lle bydd cerrynt trydanol yn cael ei yrru drwy sylwedd er mwyn gweithredu newid cemegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2025
Cymraeg: electroleiddio
Saesneg: electrolyse
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Gyrru cerrynt trydanol drwy sylwedd er mwyn gweithredu newid cemegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2025
Cymraeg: electroleiddiwr
Saesneg: electrolyser
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: electroleiddwyr
Diffiniad: Dyfais ar gyfer gyrru cerrynt trydanol drwy sylwedd er mwyn gweithredu newid cemegol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2025
Cymraeg: electrolysis
Saesneg: electrolysis
Statws A
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Gwaredu gwallt corff unigolyn drwy basio cerrynt trydan drwy’r gwreiddyn drwy osod nodwydd neu chwiliedydd.
Nodiadau: Daw'r diffiniad o Ddeddf Iechyd y Cyhoedd (Cymru) 2017.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2025
Cymraeg: electromecaneg
Saesneg: electromechanics
Statws C
Pwnc: Trafnidiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Mai 2006
Cymraeg: electroneg
Saesneg: electronics
Statws C
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Mai 2010
Cymraeg: electroneg arwynebedd mawr
Saesneg: large area electronics
Statws A
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Hydref 2013