TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl trefn yr wyddor.
Cymraeg: macrell
Saesneg: mackerel
Statws A
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: mecryll
Diffiniad: Scomber scombrus
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mawrth 2019
Cymraeg: macro
Saesneg: macro
Statws B
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Gorffennaf 2005
Cymraeg: macro-algae
Saesneg: macro-algae
Statws C
Pwnc: Ewrop
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Cyd-destun: Macro-algae, commonly referred to as seaweed, is already used as food in Wales.
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Chwefror 2019
Cymraeg: macrofaethyn
Saesneg: macro nutrient
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: macrofaethynnau
Diffiniad: Elfen gemegol (ee potasiwm neu galsiwm) sydd ei angen mewn symiau mawr er mwyn i blanhigion dyfu.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Gorffennaf 2019
Cymraeg: macrofaethynnau
Saesneg: macronutrients
Statws C
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Tachwedd 2011
Cymraeg: macrogell
Saesneg: macrocell
Statws A
Pwnc: TGCh
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Cyd-destun: Defnyddir mewn ffonau symudol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Medi 2002
Cymraeg: macro-hinsawdd
Saesneg: macro-climate
Statws B
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Yr hinsawdd a geir mewn ardal eang iawn, megis cyfandir.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2024
Cymraeg: macroymosodedd 
Saesneg: macroaggression
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Sylwadau neu weithredoedd rhagfarnllyd a negyddol, wedi’u cyfeirio at aelodau o gymunedau lleiafrifol neu sydd wedi’u hymyleiddio, ac sy’n niweidiol i’r bobl hynny. Gall ddigwydd ar lefel strwythurol gyda’r bwriad o dargedu ac eithrio’r bobl hynny. Ar eu pennau’u hunain gall ymosodiadau fel hyn ymddangos yn bethau bach, ond gyda’i gilydd mae eu heffaith yn cynyddu ac yn gwaethygu.
Nodiadau: Daw'r term hwn o gasgliad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Derminoleg ym maes Cydraddoldeb o ran Hil ac Ethnigrwydd. Diffiniad y Grŵp a gofnodir gyda'r cofnod hwn. Enw cynnull yw'r ffurf Gymraeg hon.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2023
Cymraeg: macroymosodiad        
Saesneg: macroaggression
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Sylwadau neu weithredoedd rhagfarnllyd a negyddol, wedi’u cyfeirio at aelodau o gymunedau lleiafrifol neu sydd wedi’u hymyleiddio, ac sy’n niweidiol i’r bobl hynny. Gall ddigwydd ar lefel strwythurol gyda’r bwriad o dargedu ac eithrio’r bobl hynny. Ar eu pennau’u hunain gall ymosodiadau fel hyn ymddangos yn bethau bach, ond gyda’i gilydd mae eu heffaith yn cynyddu ac yn gwaethygu.
Nodiadau: Daw'r term hwn o gasgliad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Derminoleg ym maes Cydraddoldeb o ran Hil ac Ethnigrwydd. Diffiniad y Grŵp a gofnodir gyda'r cofnod hwn. Dyma'r enw rhif.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2023
Cymraeg: macroymosodol                   
Saesneg: macroaggressive
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Daw'r term hwn o gasgliad y Grŵp Gorchwyl a Gorffen ar Derminoleg ym maes Cydraddoldeb o ran Hil ac Ethnigrwydd.
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Ebrill 2023
Cymraeg: Macs, Bel a Casper yn Achub y Byd
Saesneg: Max, Bell and Casper Save the World
Statws A
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Niwtra
Cyd-destun: Llyfr i blant am y newid yn yr hinsawdd, Llywodraeth y Cynulliad 2010.
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Ebrill 2010
Cymraeg: Madagascar
Saesneg: Madagascar
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Safonwyd yr enw hwn gan ddilyn yr egwyddorion a nodir yn yr erthygl 'Dynodi enwau gwladwriaethau, tiriogaethau a chenhedloedd diwladwriaeth' yn yr Arddulliadur.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2021
Cymraeg: madarch
Saesneg: mushrooms
Statws A
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Mawrth 2009
Cymraeg: madarch boletus
Saesneg: flap mushrooms
Statws C
Pwnc: Planhigion
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Enw’r teulu yw boletus. Mae’r enw 'flap mushrooms' yn yr achos yma yn cael ei ddefnyddio i ddisgrifio’r teulu.
Diweddarwyd ddiwethaf: 31 Mawrth 2009
Cymraeg: madarch cwpan
Saesneg: closed cup mushrooms
Statws C
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2011
Cymraeg: madarch hud
Saesneg: magic mushrooms
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Awst 2003
Cymraeg: madarch pigau barfog
Saesneg: lion’s mane mushrooms
Statws B
Pwnc: Bwyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: Hericium erinaceus
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Medi 2025
Cymraeg: madfall
Saesneg: common lizard
Statws C
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Awst 2010
Cymraeg: madfall ddŵr balfog
Saesneg: palmate newt
Statws C
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Triturus helveticus
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ionawr 2007
Cymraeg: madfall ddŵr gribog
Saesneg: great crested newt
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: triturus cristatus
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Awst 2004
Cymraeg: madfall ddŵr gyffredin
Saesneg: smooth newt
Statws C
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Triturus vulgaris
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ionawr 2007
Cymraeg: madfall y tywod
Saesneg: sand lizard
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: lacerta agilis
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Awst 2004
Cymraeg: madredd
Saesneg: gangrene
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Ebrill 2024
Cymraeg: madrona
Saesneg: madrone
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Coeden.
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Mai 2005
Cymraeg: Mae addysg yn dechrau yn y cartref
Saesneg: Education begins at home
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diffiniad: Enw ymgyrch i annog rhieni i ymddiddori yn addysg eu plant.
Diweddarwyd ddiwethaf: 7 Mai 2014
Cymraeg: Mae Angen Pobl ar Bobl: Rhyddhau potensial pobl sy'n gweithio ym maes gwasanaethau cymdeithasol
Saesneg: People Need People: Releasing the potential of people working in social services
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Diffiniad: Adroddiad y Comisiwn Archwilio, 2000.
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Awst 2005
Cymraeg: Mae arfordir y Gogledd yn cael ei weddnewid
Saesneg: The North Wales coast is transforming
Statws A
Pwnc: Datblygu economaidd
Rhan ymadrodd: Niwtra
Cyd-destun: Llinell ar gyfer ymgyrch adfywio.
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Ionawr 2011
Cymraeg: mae atal yn well na gwella / gwell atal na gwella
Saesneg: prevention is better than cure
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Niwtra
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Gorffennaf 2005
Cymraeg: Mae babanod ar draws Cymru yn hoffi llaeth mam
Saesneg: Babies all over Wales love their mother's milk
Statws A
Pwnc: Iechyd
Diffiniad: Slogan wythnos ymwybyddiaeth bwydo ar y fron, 2005.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Mai 2005
Cymraeg: Mae blinder yn lladd: sut i osgoi blinder wrth yrru
Saesneg: Tiredness kills: how to avoid driver tiredness
Statws A
Pwnc: Trafnidiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: Dogfen y Cynulliad 2002
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Mehefin 2004
Cymraeg: Mae Bywydau Du o Bwys
Saesneg: Black Lives Matter
Statws B
Pwnc: Datblygu cymunedol
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Slogan a mudiad rhyngwladol gyda'r nod o sicrhau tegwch a chyfiawnder i bobl a chymunedau du.
Diweddarwyd ddiwethaf: 11 Mehefin 2020
Cymraeg: Mae Bywydau Du o Bwys Cymru
Saesneg: Black Lives Matter Wales
Statws B
Pwnc: Datblygu cymunedol
Rhan ymadrodd: Enw priod
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Mawrth 2021
Cymraeg: Mae Casineb yn Brifo Cymru
Saesneg: Hate Hurts Wales
Statws A
Pwnc: Datblygu cymunedol
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Ymgyrch i fynd i'r afael â iaith casineb.
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Ionawr 2020
Cymraeg: Mae cerdded yn chwim yn rhad ac am ddim
Saesneg: Walking. A great way to burn calories not cash
Statws C
Pwnc: Twristiaeth a hamdden
Rhan ymadrodd: Berf
Cyd-destun: Yng nghyd-destun Cerdded am Oes.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Tachwedd 2010
Cymraeg: Mae Cyfranogiad ym Mhobman! Canllaw i gael plant rhwng 5 a 7 oed i gyfranogi
Saesneg: Participation is Everywhere! A guide to involving 5-7 year olds in participation
Statws A
Pwnc: Addysg
Diffiniad: Teitl dogfen Llywodraeth Cynulliad Cymru.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mehefin 2011
Cymraeg: Mae Cymru'n ei Medru Hi
Saesneg: Wales Can Do It
Statws C
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Teitl araith gan Brif Weinidog Cymru, Medi 2006.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Hydref 2006
Cymraeg: Mae Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn gyflogwr cyfle cyfartal
Saesneg: The National Assembly for Wales is an equal opportunities employer
Statws C
Pwnc: Personél
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Mai 2003
Cymraeg: Mae Dynion go iawn yn darllen!
Saesneg: Real Men Read
Statws A
Pwnc: Addysg
Rhan ymadrodd: Niwtra
Diffiniad: Ymgyrch Sgiliau Sylfaenol..
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Tachwedd 2008
Cymraeg: Mae eich geiriau'n cyfri!
Saesneg: What you say counts!
Statws A
Pwnc: Addysg
Diffiniad: Promotional slogan.
Cyd-destun: Wrth siarad â phlentyn am fathemateg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Chwefror 2014
Cymraeg: Mae gen ti ddewis
Saesneg: Mae gen ti ddewis
Statws A
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Niwtra
Cyd-destun: Ymgyrch gan Fwrdd yr Iaith Gymraeg yn gweithio gyda sefydliadau partner i hyrwyddo’u gwasanaethau drwy gyfrwng y Gymraeg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Ebrill 2011
Cymraeg: Mae Ieithoedd yn Cyfri!
Saesneg: Languages Matter!
Statws A
Pwnc: Diwylliant a'r celfyddydau
Rhan ymadrodd: Niwtra
Diffiniad: I hysbysebu Blwyddyn Ryngwladol Ieithoedd
Diweddarwyd ddiwethaf: 19 Chwefror 2008
Cymraeg: maelgi
Saesneg: monkfish
Statws B
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: maelgwn
Diffiniad: Squatina squatina
Nodiadau: Yr 'angel shark' yw'r enw mwyaf cyffredin ar y rhywogaeth hon. SYLWCH: mae'r maelgi (Squatina squatina) yn rhywogaeth sydd wedi'i gwarchod. Serch hynny defnyddir yr enw Saesneg 'monkfish' yn achlysurol hefyd ar gyfer y rhywogaeth a elwir yn fwy cyffredin yn 'anglerfish' neu'n 'angler' (Lophius piscatorius, Cymraeg: cythraul y môr). Oherwydd statws warchodedig Squatina squatina, mae'n bwysig peidio â drysu rhyngddynt.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Rhagfyr 2017
Cymraeg: maelgi
Saesneg: angel shark
Statws B
Pwnc: Anifeiliaid
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: maelgwn
Diffiniad: Squatina squatina
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mawrth 2019
Cymraeg: Maenclochog
Saesneg: Maenclochog
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Ward etholiadol yn Sir Benfro. Dyma'r enwau a ragnodwyd yn Gymraeg a Saesneg ar gyfer y ward yng Ngorchymyn Sir Benfro (Trefniadau Etholiadol) 2021.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2022
Cymraeg: Mae’n Dda i Chi, Mae’n Dda i’ch Ymennydd
Saesneg: Good for You, Good for your Brain
Statws C
Pwnc: Iechyd
Diffiniad: Teitl taflen.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Ebrill 2007
Cymraeg: maen hir
Saesneg: standing stone
Statws C
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Mehefin 2011
Cymraeg: Maen Hir Tŷ Mawr
Saesneg: Tŷ Mawr Standing Stone
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Dyma'r ffurfiau a ddefnyddir yn swyddogol gan Cadw yn y ddwy iaith am yr heneb dan sylw. Safonwyd gan Banel Safoni Enwau Lleoedd Comisiynydd y Gymraeg, mewn ymgynghoriad â Cadw.
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Hydref 2024
Cymraeg: Maen Hir Tregwehelydd
Saesneg: Tregwehelydd Standing Stone
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Dyma'r ffurfiau a ddefnyddir yn swyddogol gan Cadw yn y ddwy iaith am yr heneb dan sylw. Safonwyd gan Banel Safoni Enwau Lleoedd Comisiynydd y Gymraeg, mewn ymgynghoriad â Cadw.
Diweddarwyd ddiwethaf: 24 Hydref 2024
Cymraeg: maenor
Saesneg: manor
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: maenorau
Nodiadau: Term o Fil Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2016.
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Awst 2016
Cymraeg: Maenorbŷr a Phenalun
Saesneg: Manorbier and Penally
Statws A
Pwnc: Enwau lleoedd
Rhan ymadrodd: Enw priod
Nodiadau: Ward etholiadol yn Sir Benfro. Dyma'r enwau a ragnodwyd yn Gymraeg a Saesneg ar gyfer y ward yng Ngorchymyn Sir Benfro (Trefniadau Etholiadol) 2021.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Awst 2022