Astudiaeth achos rheolaeth asedau cydweithredol yn y sector cyhoeddus: Gradd iiddo tirol Prifysgol De Cymru

Cyflwyniad

Am ugain mlynedd, nid oedd gradd eiddo tirol pwrpasol ar gael yn Ne Cymru, gan greu bwlch yn yr hyfforddiant a heriau recriwtio yn y diwydiant. Roedd cau'r cwrs gradd Rheoli a Phrisio Eiddo ym Mhrifysgol Morgannwg ar ddechrau'r 2000au yn golygu nad oedd syrfewyr siartredig ymarfer cyffredinol newydd bellach yn cael eu hyfforddi yn y brifysgol, nac yn unrhyw le yng Nghymru, gan gyfrannu at brinder sgiliau parhaus yn y rhanbarth a'r wlad.

Mewn ymateb, yn dilyn cysylltiad cychwynnol gan aelod o Fwrdd Ystadau Cymru, lansiodd Prifysgol De Cymru radd Eiddo Tirol ym mis Medi 2023 ar gampws Trefforest, a achredwyd wedyn gan Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig. Wedi'i gynllunio i gyfuno astudiaeth academaidd â phrofiad ymarferol, mae'r cwrs yn cynnig sawl llwybr astudio, gan gynnwys amser llawn, rhan-amser, trwy'r cynllun Network75 ac opsiwn prentisiaeth, a hynny er mwyn annog hygyrchedd. 

Yr her

Cyfrannodd absenoldeb gradd achrededig mewn Eiddo Tirol yng Nghymru at brinder syrfewyr siartredig ymarfer cyffredinol cymwysedig, gan wneud recriwtio yn heriol yn y sectorau cyhoeddus a phreifat. Heb hyfforddiant wedi'i achredu gan y diwydiant, roedd yn rhaid i sefydliadau gystadlu i gyflogi staff, dibynnu ar weithwyr proffesiynol uwch, neu gyflogi pobl heb gymwysterau i lenwi bylchau.

Y tu hwnt i'r prinder sgiliau, roedd diffyg ymwybyddiaeth o yrfaoedd eiddo tirol o hyd, ac nid oedd gan lawer o ddarpar fyfyrwyr nad ydynt fel arfer yn ystyried prifysgol bwynt mynediad hygyrch i swyddi tirfesur. Yr her oedd nid yn unig i adfer y cwrs, ond i sicrhau ei fod yn cyd-fynd ag anghenion modern y diwydiant, gan feithrin cynhwysiant ac ymagwedd ymaddasol.

Y dull

Gweithiodd Prifysgol De Cymru yn agos gydag arbenigwyr y diwydiant a Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig i ddatblygu cwricwlwm cynhwysfawr ac ymarferol. Ymhlith y camau allweddol yr oedd:

• Opsiynau astudio hyblyg:
• Gradd amser llawn tair blynedd
• Gradd amser llawn 4 blynedd gyda blwyddyn ryngosod ar leoliad gwaith
• Gradd ran-amser pum mlynedd, gan gynnwys trwy'r cynllun Network75
• Mynediad ar gael yn uniongyrchol neu drwy gwblhau blwyddyn sylfaen
• Dysgu sy'n canolbwyntio ar y diwydiant: siaradwyr gwadd, ymweliadau safle, a lleoliadau gwaith
• Modiwlau arbenigol sy'n trin a thrafod tai, cynllunio, cyfraith eiddo, ac arfarniadau eiddo tirol

Datblygwyd y cwrs gan ddefnyddio dull gan Bennaeth Eiddo Partneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru – Gwasanaethau Ystadau Arbenigol, gan arwain at:

• Sefydlu gweithgor
• Arolygu galw y sector cyhoeddus a phreifat
• Creu Bwrdd Cynghori ar y Diwydiant
• Cymeradwyo achos cyfiawnhad busnes yn hydref 2022
• Y cwrs yn cael ei ddilysu gan Brifysgol De Cymru ym mis Mawrth 2023
• Achrediad proffesiynol gan Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig (RICS) ym mis Awst 2024

Rhoddodd cyswllt â swyddfa Sefydliad Brenhinol Syrfewyr Siartredig Cymru, Bwrdd Sefydliad Brenhinol Syrfewyr Siartredig Cymru, Cangen Matrics Cymru, a Rheolwr Addysg ac Achredu Byd-eang Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig syniadau ac arweiniad beirniadol.

Yn ogystal, sicrhawyd cyllid gan Raglen Cydweithredu Asedau Cymru Cam 3 er mwyn hyrwyddo'r cwrs ar y cyfryngau cymdeithasol a chreu cynnwys fideo sy'n arddangos arolygu a'r rhaglen radd i ddenu mwy o ymgeiswyr.

Cyfrannu tuag at

Mae'r prosiect hwn yn cyd-fynd â Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru)  2015, yn enwedig ei phum ffordd o weithio:

• Hirdymor: Mae'r cwrs yn mynd i'r afael â bwlch mewn addysgu eiddo tirol sydd wedi bodoli am ugain mlynedd, gan sicrhau bod gan Gymru gyflenwad cyson o syrfewyr siartredig cymwys yn y dyfodol.
• Atal: Mae mynd i'r afael â'r prinder sgiliau eiddo tirol yn helpu i gadw gweithwyr yn y gweithlu ac yn sicrhau cyflenwad cynaliadwy o weithwyr proffesiynol.
• Integreiddio: Mae'r rhaglen yn cefnogi twf economaidd, addysg o safon, a datblygu'r diwydiant, gan alinio â nodau lles Cymru.
• Cydweithio: Datblygwyd y prosiect ar y cyd â Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig, arweinwyr y diwydiant, ac arbenigwyr addysg.
• Cynnwys: Mae'r cynllun Network75 yn gwneud addysg eiddo tirol yn fwy hygyrch, gan annog myfyrwyr nad ydynt fel arfer yn astudio ar gyfer gradd i gael profiad ymarferol heb fynd i ddyled.

Effeithiau a chanlyniadau

Mae cyflwyno'r radd Eiddo Tirol ym Mhrifysgol De Cymru yn gam sylweddol tuag at fynd i'r afael â phrinder sgiliau hirsefydlog yn y sector eiddo. Trwy greu llwybr strwythuredig, achrededig ar gyfer syrfewyr siartredig uchelgeisiol, mae'r rhaglen yn cryfhau cynaliadwyedd y diwydiant ac yn gwella mynediad at yrfaoedd. Mae'r cyfuniad o astudiaeth academaidd a dysgu seiliedig ar waith yn sicrhau bod graddedigion yn mynd i mewn i'r gweithlu gyda phrofiad ymarferol ac yn barod i fodloni gofynion y proffesiwn.

• Mae achrediad Sefydliad Brenhinol Syrfewyr Siartredig yn sicrhau bod graddedigion yn bodloni safonau proffesiynol yn genedlaethol ac yn rhyngwladol.
• Bydd y cwrs yn hyfforddi cenhedlaeth newydd o syrfewyr siartredig ymarfer cyffredinol, gan helpu i leddfu heriau recriwtio a chefnogi anghenion y diwydiant.
• Mae'r cynllun Network75 yn ehangu mynediad i'r brifysgol, gan ganiatáu i fyfyrwyr ennill gradd, ennill pum mlynedd o brofiad gwaith, a graddio heb fynd i ddyled.
• Mae Prifysgol De Cymru wedi atgyfnerthu ei henw da yn y sector Amgylchedd Adeiledig drwy ddatblygu a lansio'r radd Eiddo Tirol ynghyd â sicrhau bod ei graddau Gwneud Arolwg o  Adeiladau, Syrfewr Meintiau a Rheoli Masnachol a Rheoli Prosiectau Adeiladu yn cael eu hail-achredu .

Gwersi a ddysgwyd a chynllunio'r dyfodol

Mae datblygu a lansio'r radd Eiddo Tirol ym Mhrifysgol De Cymru wedi cynnig gwybodaeth werthfawr i fynd i'r afael â phrinder sgiliau yn y diwydiant, ymgysylltu â rhanddeiliaid, a sicrhau hygyrchedd addysgol. Dangosodd y prosiect bwysigrwydd gweithio ar y cyd yn rhagweithiol, cynnig llwybrau dysgu hyblyg, a chynllunio strategol i fodloni gofynion y sector. Er bod y fenter wedi llwyddo i adfywio addysg eiddo tirol yng Nghymru, roedd heriau fel tystiolaeth o'r galw, sicrhau cefnogaeth gan y diwydiant, a chydlynu achredu yn tynnu sylw at feysydd allweddol i'w hystyried wrth ddatblygu cyrsiau yn y dyfodol.

• Mae'r diwydiant yn gweithio ar y cyd ag eraill yn hanfodol wrth ddylunio gradd effeithiol, sy'n berthnasol i'r sector.
• Mae llwybrau dysgu hyblyg yn gwella hygyrchedd ac yn sicrhau bod myfyrwyr yn barod ar gyfer gwaith.
• Mae Network75 yn gwella cyflogadwyedd graddedigion, gan sicrhau bod myfyrwyr yn mynd i mewn i'r gweithlu heb ddyled a gyda phrofiad sylweddol.
• Mae mynd i'r afael â phrinder sgiliau yn gofyn am ddyfalbarhad - cafodd camau eu cymryd dim ond ar ôl dau ddegawd o bryderon yn cael eu mynegi
• Mae datblygu rhaglenni gradd newydd yn gymhleth ond yn hanfodol ar gyfer cynaliadwyedd hirdymor.

Wrth symud ymlaen, nod Prifysgol De Cymru yw monitro cynnydd myfyrwyr, sefydlu partneriaethau ychwanegol gyda diwydiant , a chynnal ei hachrediad Sefydliad Brenhinol Syrfewyr Siartredig, gan sicrhau gwelliant parhaus mewn addysg eiddo tirol.