Neidio i'r prif gynnwy

Clefyd sy'n cael ei achosi gan feirws yw clwy Affricanaidd y moch sy'n effeithio ar foch domestig a gwyllt. Mae'n glefyd hysbysadwy.

Cyhoeddwyd gyntaf:
14 Tachwedd 2018
Diweddarwyd ddiwethaf:

Amheuon a chadarnhad

Os ydych chi'n meddwl y gall clwy Affricanaidd y moch fod ar eich anifeiliaid, cysylltwch ag Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion ar 0300 303 8268 ar unwaith.

Bydd milfeddygon yr Asiantaeth yn archwilio'r achosion hyn. 

Arwyddion clinigol

Mae arwyddion clinigol clwy Affricanaidd y moch a chwy clasurol y moch bron union yr un peth. Mae ffurf acíwt a chronig:

  • rhwymedd, ac yna dolur rhydd
  • llygaid gludiog
  • peswch
  • blotiau ar y croen
  • perchyll yn cael eu herthylu a'u geni cyn pryd, a thoreidiau gwan
  • gwendid yn y coesau ôl
  • arwyddion nerfus gan gynnwys trawiadau a chryndod mewn perchyll newydd-anedig

Trosglwyddo ac atal

Mae'r feirws yn gallu cael ei drosglwyddo gan drogod croen meddal. Gellir ei ledaenu trwy:

  • symud moch heintiedig
  • cerbydau, dillad, esgidiau ac offer heintiedig
  • ac wrth i foch fwyta porc neu gynnyrch porc heintiedig

Dylai ffermwyr moch gofio ei bod yn anghyfreithlon bwydo moch ag unrhyw fath o wastraff cegin yn y DU.

Cyngor ar fioddiogelwch

Gallwch helpu i gadw'r clefyd draw trwy gadw'ch fferm yn fioddiogel. Er mwyn cynnal lefelau uchel o fioddiogelwch, dylai ffermwyr moch:

  • roi gwybod i'r awdurdodau ar unwaith os ydyn nhw'n credu bod y clefyd ar eu moch
  • dim ond symud anifeiliaid, pobl ac offer i ac o'r fferm pan fydd rhaid
  • prynu moch o leoedd dibynadwy
  • deall peryglon cyflwyno'r clefyd wrth ddod â moch a chynnyrch moch i'r fferm
  • rhoi moch newydd mewn cwarantin a pheidio â gadael iddyn nhw gymysgu â'r brif genfaint
  • peidio â gadael ymwelwyr diangen i'r fferm
  • glanhau a diheintio pob cerbyd sy'n cario moch
  • archwilio'r moch unwaith bob dydd am arwyddion afiechyd
  • peidio â rhoi gwastraff cegin yn fwyd i'r moch
  • gosod rhwydi a thrapiau abwyd i gadw llygod, adar a chlêr draw o siediau'r moch
  • rhwystro cŵn, cathod a fermin rhag cael at foch marw
  • peidio â defnyddio'r un staff ac offer ar fwy nag un safle - os nad oes modd peidio, eu glanhau a'u diheintio'n drylwyr.

 Strategaeth rheoli clefyd Prydain Fawr