Roedd ystafelloedd newid Penygaer yn gyfleuster newid pêl-droed a rygbi. Maent bellach yn ganolfan i'r holl gymuned leol.

Cyflwyniad
Roedd Ystafelloedd Newid Penygaer yn gyfleuster newid adfeiliedig ar gyfer pêl-droed a rygbi, yn cynnwys adeilad ystafell newid brics gyda 10 ystafell newid a chyfleuster adeiladu modiwlaidd gyda 4 ystafell newid. Defnyddiwyd yr adeiladau ar gyfer gofynion newid y clybiau chwaraeon sy'n defnyddio'r caeau chwarae yn unig.
Trosglwyddwyd yr adeiladau gyda'r caeau pêl-droed a rygbi cyfagos i Gyngor Tref Llanelli yn 2022, ynghyd â'r cae cymunedol ar ochr arall y ffordd yn Llannerch.
Gweithiodd y Cyngor Tref gyda'r clybiau chwaraeon ym Mhwyllgor Rheoli Penygaer i gynnal a chadw'r adeilad a'r caeau chwarae ac i ddarparu mynediad i amrywiaeth o glybiau a oedd yn dymuno defnyddio'r cyfleusterau (5 cae pêl-droed ac 1 cae rygbi).
Yr her
Roedd y cyfleuster wedi dod yn adfeiliedig iawn gyda chyfleusterau o ansawdd gwael gan gynnwys cyfleuster cawod gymunedol oedd angen ei uwchraddio'n arw. Roedd y cyfleusterau yn brin iawn o nifer o ofynion pwysig mewn cyfleusterau, megis cyfleuster newid pwrpasol i ferched, gofod cymunedol (ar gyfer cyfarfodydd a gweithgareddau cymunedol) a chegin (i ganiatáu ar gyfer gweithgareddau Cymunedol a gwerthu te a choffi ac ati).
Roedd Grwpiau ac Ysgolion Cymunedol yn ceisio defnyddio'r caeau chwarae ar gyfer eu gweithgareddau, ond nid oedd ganddynt unrhyw gyfleusterau y gellid eu defnyddio i greu budd ychwanegol a gwneud refeniw ychwanegol trwy eu gweithgareddau.
Yn ogystal, roedd yr Ysgol Arbennig leol (Heol Goffa) yn defnyddio'r caeau chwarae ac nid oedd ganddi fynediad i doiled anabl na chyfleuster newid. Doedd dim cyfleusterau o'r fath ar gael yn gyhoeddus yn Llanelli.
Cynhaliwyd Ymgynghoriad Cymunedol ar y defnydd o'r cyfleuster a sut y gellid ei ddatblygu i ddarparu dull parc cyfan ar gyfer y cyfleuster.
Yr her:
- sicrhau cefnogaeth gymunedol i'r prosiect
- yr angen i ad-drefnu'r cyfleuster i ddarparu digon o ystafelloedd newid tra'n gwneud lle ar gyfer yr agwedd defnydd Cymunedol
- yr angen am gyfleusterau cegin
- yr angen am ofod ystafell gymunedol
- yr angen am Gyfleuster Changing Places
- yr angen am gyfleusterau cawod wedi'u huwchraddio
Y dull
Daeth tîm prosiect at ei gilydd o Gyngor Tref Llanelli, Grŵp Cymunedol Caru Lliedi, Pwyllgor Rheoli Penygaer, Partneriaeth Gymunedol Llanelli, Rhwydwaith Amlddiwylliannol Llanelli, Ysgolion Penygaer a Dewi Sant, yr Heddlu, y Frigâd Dân, Cyngor Sir Caerfyrddin ac eraill.
Dyluniwyd y prosiect gan Dîm y Prosiect gyda 2 estyniad yn cael eu cynnwys yn y gwaith a wnaed (i greu'r cyfleuster cegin a'r cyfleuster Changing Places – a oedd â gofyniad maint penodol). Cafwyd dwy yn llai o ystafelloedd newid, trwy drawsnewid dwy ystafell newid yn y Gofod Cymunedol.
Roedd angen i'r prosiect gael cymeradwyaeth gynllunio gan y Cyngor Sir. Felly, fe wnaeth Pensaer Ymgynghorol Cyngor y Dref baratoi cynlluniau.
Gyda chaniatâd cynllunio a Chyllid Llywodraeth Cymru ar waith, crëwyd y cyfleuster yn gynnar yn 2023 a'i agor gan yr AS lleol a Gweinidog Llywodraeth Cymru, Lee Waters, ar y 29ain o Ebrill 2023.
Cyfrannu tuag at
Cyfrannodd y prosiect tuag at gynllun blynyddol Datblygu Cymunedol Cyngor y Dref.
Mae'r prosiect wedi darparu ar gyfer cyfleuster y gellir ei ddefnyddio ar gyfer ystod eang o weithgareddau o fewn y Gymuned ac ar gyfer y Cyngor Tref.
Mae'r prosiect wedi cyflawni nifer o nodau Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol
- Cymru Iewyrchus
- Cymru gydnerth
- Cymru iachach
- Cymru sy'n fwy cyfartal
- Cymru o Gymunedau Cydlynus
- Cymru â diwylliant bywiog lle mae’r Gymraeg yn ffynnu
Effeithiau a chanlyniadau
Mae'r prosiect wedi gweld trawsnewidiad yn y defnydd o'r caeau chwarae gyda gweithgareddau wedi'u creu gan gynnwys:
- Teithiau cerdded lles
- Clybiau brecwast yn yr ysgol
- Gweithredu Cymunedol
- Defnydd ychwanegol gan yr ysgol ar gyfer chwaraeon
- Gweithgaredd plannu amgylcheddol
Mae'r holl weithgareddau hyn yn bosibl oherwydd creu'r Ystafell Gymunedol a'r gegin.
O ganlyniad i'r prosiect, mae 2 gae pêl-droed ychwanegol wedi'u creu yng Nghae Llanerch ac mae clybiau o bob cwr o'r ardal yn gofyn am ddefnyddio'r cyfleusterau.
Mae'r Cyngor Tref wedi gallu ymgymryd ag ystod eang o weithgareddau ychwanegol gan gynnwys:
- creu ardal Chwarae Actif yn y caeau chwarae.
- creu'r Ardal Chwarae Synhwyraidd gyntaf yn Llanelli yn y caeau chwarae.
- creu gardd synhwyraidd.
- creu llwybr ar hyd yr afon gyda coed a phlanhigion yn Llanerch.
- darparu cyfleusterau y gellir eu defnyddio gan Wasanaeth Chwaraeon, Ieuenctid a Gweithgareddau newydd y Cyngor Tref.
Gwersi a ddysgwyd a chynllunio'r dyfodol
Dangosodd y prosiect unwaith eto bwysigrwydd ystyried amserlenni wrth gynllunio'r prosiectau, cafwyd oedi, ac rydym yn ddiolchgar i Lywodraeth Cymru am eu cefnogaeth yn ystod y problemau hyn.
Tanlinellwyd pwysigrwydd cael yr arbenigedd cywir fel Peirianwyr Strwythurol a Phenseiri eto.
Mae effaith gadarnhaol cynnwys sefydliadau cymunedol a sefydliadau eraill wrth gynllunio'r prosiect wedi dangos unwaith eto bwysigrwydd ymgynghori a chyfranogiad cymunedol.