Cyfarfod y Cabinet: 9 Ionawr 2023

• Y Gwir Anrh. Mark Drakeford AS (Cadeirydd)
• Rebecca Evans AS
• Vaughan Gething AS
• Lesley Griffiths AS
• Jane Hutt AS
• Julie James AS
• Jeremy Miles AS
• Eluned Morgan AS

• Hannah Blythyn AS
• Dawn Bowden AS
• Lynne Neagle AS
• Julie Morgan AS
• Lee Waters AS

Ymddiheuriadau

• Mick Antoniw AS

Swyddogion

• Andrew Goodall, Yr Ysgrifennydd Parhaol
• Des Clifford, Cyfarwyddwr Swyddfa’r Prif Weinidog
• Rebecca Dunn, Pennaeth Is-adran y Cabinet
• Toby Mason, Pennaeth Cyfathrebu Strategol
• Jane Runeckles, Cynghorydd Arbennig
• Alex Bevan, Cynghorydd Arbennig
• Daniel Butler, Cynghorydd Arbennig
• Ian Butler, Cynghorydd Arbennig
• David Davies, Cynghorydd Arbennig
• Kate Edmunds, Cynghorydd Arbennig
• Sara Faye, Cynghorydd Arbennig
• Sam Hadley, Cynghorydd Arbennig
• Clare Jenkins, Cynghorydd Arbennig
• Owen John, Cynghorydd Arbennig
• Phillipa Marsden, Cynghorydd Arbennig
• Mitch Theaker, Cynghorydd Arbennig
• Tom Woodward, Cynghorydd Arbennig
• Christopher W Morgan, Pennaeth Ysgrifenyddiaeth y Cabinet (cofnodion)
• Damian Roche, Ysgrifenyddiaeth y Cabinet
• Catrin Sully, Swyddfa’r Cabinet
• Tracey Burke, Cyfarwyddwr Cyffredinol Newid Hinsawdd a Materion Gwledig
• Jo-Anne Daniels, Cyfarwyddwr Cyffredinol Addysg, Cyfiawnder Cymdeithasol a’r Gymraeg
• Reg Kilpatrick, Cyfarwyddwr Cyffredinol Adfer wedi COVID-19 a Llywodraeth Leol
• Tim Moss, Prif Swyddog Gweithredu
• Judith Paget, Cyfarwyddwr Cyffredinol Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol
• Andrew Slade, Cyfarwyddwr Cyffredinol yr Economi, y Trysorlys a’r Cyfansoddiad
• Helen Lentle, Cyfarwyddwr Gwasanaethau Cyfreithiol
• Stuart Evans, Dirprwy Gyfarwyddwr Cydraddoldeb a Hawliau Dynol
• Rae Cornish, Pennaeth Polisi Anabledd a Rhywedd, a Chyllid

1.1 Cymeradwyodd y Cabinet gofnodion 12 Rhagfyr.

2.1 Ystyriodd y Cabinet gynnwys grid y Cyfarfodydd Llawn gan nodi nad oedd unrhyw ddadleuon wedi eu trefnu ar gyfer dydd Mawrth, ac y byddai amser pleidleisio tua 6:30pm ddydd Mercher.

3.1 Cyflwynodd y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol y papur, a oedd yn gofyn i’r Cabinet gytuno’r camau a nodir yn Cymru sy’n Falch o’r Mislif, sef cynllun y Llywodraeth i drechu tlodi mislif a sicrhau urddas mislif yng Nghymru.

3.2 Roedd y cynllun yn cefnogi ymrwymiadau’r Rhaglen Lywodraethu i ehangu’r ddarpariaeth fislif sydd ar gael am ddim mewn cymunedau a’r sector preifat, ac ar yr un pryd ymwreiddio urddas mislif mewn ysgolion. Roedd cyfle i weithio mewn modd cydweithredol â phartneriaid a rhanddeiliaid i sicrhau bod Cymru’n wlad sy’n ‘falch o’r mislif’ heb fod angen deddfwriaeth.

3.3 Roedd y Llywodraeth wedi bod yn darparu cyllid i Awdurdodau Lleol ers 2018 er mwyn galluogi ysgolion, sefydliadau addysg bellach, a lleoliadau cymunedol i sicrhau mynediad am ddim at nwyddau mislif i ddysgwyr a’r rheini sydd ar incwm isel. Ar y dechrau roedd hyn yn ymgyrch i gael gwared ar dlodi mislif, ond wedyn roedd wedi datblygu’n amcan ehangach i sicrhau urddas mislif ar draws Cymru.

3.4 Cafodd cyfarfodydd bord gron eu sefydlu yn 2019 i drafod urddas mislif ac i ddatblygu dealltwriaeth o anghenion y rheini sy’n manteisio ar y cyfle i gael nwyddau mislif, yn ogystal â’r anghenion addysgol a chyfathrebu ehangach sy’n gysylltiedig â’r mislif. Y nod oedd cael gwared ar unrhyw stigma a sicrhau bod gwell ddealltwriaeth o’r mislif gan bawb, er mwyn annog mwy o bobl i fanteisio ar y cyfle i gael y nwyddau hyn.

3.5 Roedd y cynllun drafft wedi sbarduno 250 o ymatebion unigol i’r ymarfer ymgynghori, ac roeddent yn cynnwys amrywiaeth o themâu. O ganlyniad i hynny, gwnaed nifer o newidiadau i’r cynllun. Roedd y themâu wedi cael eu diwygio i adlewyrchu’r rhai a godwyd yn yr ymarfer ymgynghori, ac roedd y camau gweithredu a oedd yn ymwneud ag addysg wedi cael eu datblygu a’u diwygio. Byddai’r gwaith o ddatblygu lefel y gofyn am adnoddau addysgol mewn perthynas â llesiant mislif yn digwydd yn gynnar yn y broses weithredu, er mwyn sicrhau bod y deunyddiau’n adlewyrchu anghenion dysgwyr amrywiol ledled Cymru.

3.6 Byddai angen sicrhau bod adnoddau addysgol yn cael eu hintegreiddio fel rhan o ddeunyddiau cyfathrebu ehangach, a fyddai’n cynnwys ymgyrch genedlaethol ar urddas mislif a fyddai’n ymdrin ag addysg ac ymwybyddiaeth gyhoeddus. Ar ben hynny, byddai’r cynllun yn cyfeirio at fenywod, merched a phobl sy’n cael mislif.

3.7 Croesawodd y Cabinet y cynllun, gan gytuno ei bod yn bwysig mynd i’r afael â stigma a chynnal sgyrsiau ehangach ynghylch y mislif, gan fanteisio ar y potensial i dargedu gwahanol gynulleidfaoedd.

3.8 Drwy gydol y gwaith o ddatblygu’r cynllun, ystyriwyd profiadau sy’n gysylltiedig â’r mislif a’r posibiliadau o ran ehangu trafod y mislif i sôn am faterion iechyd eraill, megis y menopos ac endometriosis. Roedd y Cynllun Iechyd Menywod a oedd ar fin cael ei gyhoeddi, ac a fyddai o dan berchnogaeth y GIG, yn cynnwys adran am y mislif y byddai angen ei hystyried ochr yn ochr â’r cynllun.

3.9 Nodwyd bod y cynigion i ymwreiddio urddas mislif mewn ysgolion, ochr yn ochr â chymorth llesiant mislif, yn cael eu cynnwys yn y Cod Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb, fel rhan o’r cwricwlwm newydd.

3.10 Cymeradwyodd y Cabinet y papur.

Ysgrifenyddiaeth y Cabinet
Ionawr 2023