Cynllun cerdyn cymhorthdal di-glwten Cymru gyfan (WHC/2025/027)

Statws:

Cam gweithredu.

Categori:

Polisi.

Teitl:

Newidiadau i'r cyflenwad o fwydydd di-glwten yng Nghymru;
cynllun cerdyn cymhorthdal di-glwten Cymru gyfan.

Dyddiad dod i ben / dyddiad yr adolygiad:

Amherthnasol.

I’w weithredu gan:

• Prif weithredwyr, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr meddygol, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr gweithredol, gweithwyr proffesiynol perthynol i iechyd a gwyddor gofal iechyd.
• Cyfarwyddwyr gofal sylfaenol a chymunedol, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr gweithredol nyrsio, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr fferyllfeydd, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr iechyd y cyhoedd, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Cyfarwyddwyr cyllid, byrddau / ymddiriedolaethau iechyd.
• Ymarferwyr cyffredinol.
• Fferyllfeydd cymunedol.
• Pwyllgor Ymarferwyr Cyffredinol Cymru.
• Fferylliaeth Gymunedol Cymru.

Angen gweithredu erbyn:

15 Awst 2025.

Anfonwyd gan:

• Paul Casey, Dirprwy Gyfarwyddwr, Gofal Sylfaenol a Chymunedol.
• Andrew Evans, Prif Swyddog Fferyllol, Llywodraeth Cymru.

Y Grŵp Iechyd, Gwasanaethau Cymdeithasol a'r Blynyddoedd Cynnar.

Enwau cyswllt Llywodraeth Cymru:

Y Gangen Fferylliaeth a Phresgripsiynu,
Llywodraeth Cymru,
Parc Cathays,
Caerdydd.
CF10 3NQ.
E-bost: Pharmacyand.PrescribingBranch@gov.wales

Annwyl Gydweithwyr,

Mae Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gofal Cymdeithasol wedi cytuno i weithredu cynllun cerdyn cymhorthdal di-glwten Cymru gyfan ar gyfer cleifion sydd â diagnosis o glefyd seliag neu dermatitis herpetiformis yng Nghymru.

Mae cynllun peilot ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda a gwerthusiad gan Ganolfan Dystiolaeth Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru, wedi dangos bod y cynllun cerdyn cymhorthdal yn cael ei ystyried yn dderbyniol gan gleifion ac yn cynnig buddion sylweddol, megis llai o faich ariannol, a mwy o ddewis a chyfleustra o ran cael gafael ar fwydydd di-glwten. Mae mabwysiadu'r cynllun hefyd yn arwain at fuddion i feddygon teulu a fferyllfeydd cymunedol trwy leihau'r llwyth gwaith sy'n gysylltiedig â rheoli a dosbarthu presgripsiynau ar gyfer bwydydd di-glwten.

Sefydlwyd Bwrdd Cyflawni'r Cynllun Cerdyn Cymhorthdal Di-glwten yn 2023 gan gynnwys rhanddeiliaid allweddol ledled Cymru. Nod y bwrdd oedd goruchwylio'r gwaith o weithredu'r cynllun cerdyn cymhorthdal di-glwten a sicrhau dull cyson o ddarparu cynhyrchion di-glwten i bobl â chlefyd seliag a dermatitis herpetiformis yng Nghymru.

Bydd Partneriaeth Cyd-wasanaethau GIG Cymru yn goruchwylio'r gwaith o weithredu cynllun cerdyn cymhorthdal di-glwten Cymru gyfan a, hyd nes y bydd adolygiad o'r aelodaeth wreiddiol, bydd yn ailsefydlu'r bwrdd cyflawni yn nes ymlaen eleni gyda'r bwriad o gofrestru pobl gymwys ar gyfer y cynllun cyn gynted â phosibl.

Er mwyn cefnogi gweithredu'r cynllun yn amserol, mae'n ofynnol i fyrddau iechyd nodi cyfarwyddwr gweithredol fel uwch berchennog cyfrifol ar gyfer y cynllun a sefydlu trefniadau i alluogi ei weithredu’n lleol cyn gynted â phosibl. Bydd uwch berchennog cyfrifol pob bwrdd iechyd yn aelod o Fwrdd Cyflawni’r Cynllun Cerdyn Cymhorthdal Di-glwten Cenedlaethol, neu bydd yn ofynnol iddo enwebu rhywun i fod yn aelod. Rhaid i fyrddau iechyd hefyd sefydlu trefniadau (er enghraifft cyfeiriad e-bost generig) ar gyfer ymateb i ymholiadau am weithredu'r cynllun yn eu hardal.

Crynodeb:

Rhaid i bob bwrdd iechyd lleol:

• enwi cyfarwyddwr gweithredol i fod yn uwch berchennog cyfrifol ar gyfer gweithredu'r cynllun yn eu bwrdd iechyd
• rhaid i'r uwch berchennog cyfrifol sefydlu trefniadau i alluogi gweithrediad lleol cyn gynted â phosibl
• rhaid i'r uwch berchennog cyfrifol fynychu Bwrdd Cyflawni Cynllun Cerdyn Cymhorthdal Di-glwten Cymru Gyfan, neu enwebu eu cynrychiolydd i fynychu

Camau i’w cymryd

Dylid anfon enw a manylion cyswllt yr uwch berchennog cyfrifol at Pharmacyand.PrescribingBranch@llyw.cymru ^{[troednodyn 1]} erbyn 15 Awst 2025 ochr yn ochr â chadarnhad o drefniadau'r bwrdd iechyd i alluogi gweithredu'n lleol cyn dyddiad Bwrdd Cyflawni Cynllun Cerdyn Cymhorthdal Di-glwten Cymru Gyfan yr hydref hwn.

Dylid anfon manylion cyswllt y bwrdd iechyd (er enghraifft, cyfeiriad e-bost generig) ar gyfer ymholiadau cleifion sy'n ymwneud â gweithredu'r cynllun o fewn y bwrdd iechyd at Pharmacyand.PrescribingBranch@llyw.cymru ^{[troednodyn 1]}.

Dogfennau amgaeedig:

Newid yr arfer o ddosbarthu cynhyrchion di-glwten fel meddyginiaethau mewn fferyllfeydd drwy gyflwyno cynllun cerdyn cymhorthdal – archwilio barn pobl am y cynllun, gan gynnwys yr effaith ar ansawdd bywyd, y goblygiadau economaidd canfyddedig a’r rhwystrau posibl rhag gallu manteisio arno. | Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru.

[1] Bydd y manylion yn cael eu rhannu gyda Phartneriaeth Cydwasanaethau GIG Cymru ar gyfer cyfeirio ymholiadau cleifion i'r bwrdd iechyd.