Neidio i'r prif gynnwy

Ken Skates AS, Ysgrifennydd y Cabinet dros Drafnidiaeth a Gogledd Cymru

Cyhoeddwyd gyntaf:
31 Ionawr 2025
Diweddarwyd ddiwethaf:

Heddiw, daw darpariaethau hyrwyddo teithio llesol Deddf yr Amgylchedd (Ansawdd Aer a Seinweddau) (Cymru) 2024 i rym. Yn unol ag adran 11 o'r Ddeddf honno ac adrannau newydd 10A, 10B a 10C Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013, rwyf yn amlinellu'r camau y bydd Gweinidogion Cymru yn eu cymryd i hyrwyddo teithio llesol fel ffordd o leihau neu gyfyngu ar lygredd aer yng Nghymru. 

Fy mlaenoriaethau newydd ar gyfer cerdded, olwyno a beicio yw:

  • sicrhau mynediad diogel a chynhwysol at drafnidiaeth gyhoeddus, yn enwedig i'r rhai heb geir.
  • hyrwyddo cerdded, olwyno a beicio ymhlith pobl ifanc, gan gefnogi mynediad iach at addysg
  • gwneud y mwyaf o'r terfynau cyflymder mwy diogel, i leihau'r angen am seilwaith newydd drud.

Bydd y darpariaethau teithio llesol newydd yn cefnogi'r blaenoriaethau hyn drwy:

  • ddarparu canllawiau i awdurdodau lleol ar hyrwyddo cerdded, olwynio a beicio cynhwysol, gan gynnwys cyfeirio adnoddau hyrwyddo teithio llesol cynhwysol a ddatblygwyd gan Trafnidiaeth Cymru
  • dod ag arweiniad a chyfleoedd i hyrwyddo cerdded, olwynion a beicio i bobl ifanc ynghyd mewn un lle a chefnogi mynediad iach at addysg
  • Helpu awdurdodau lleol i hyrwyddo'r seilwaith teithio llesol sydd eisoes ar waith a gwneud y gorau o'r terfyn cyflymder o 20mya.
Cefnogi ein partneriaid cyflenwi

Heddiw, rwy'n ysgrifennu at awdurdodau lleol i rannu canllawiau drafft ar sut y gallant gyflawni eu dyletswyddau newydd o dan y darpariaethau hyrwyddo teithio llesol. Rwyf am gael eu barn ar y ffordd orau i'w cefnogi. Mae'n bwysig bod y canllawiau'n cefnogi'r gwaith gwych y mae llawer ohonynt eisoes yn ei wneud ac yn darparu gwybodaeth ac adnoddau defnyddiol ar hyrwyddo cerdded, olwynion a beicio yn ehangach.

Helpu pobl i wneud dewisiadau teithio gwybodus

Gan weithio gyda phartneriaid yn Trafnidiaeth Cymru ac awdurdodau lleol, bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i ddarparu gwybodaeth gynhwysfawr am fanteision cerdded, olwynion a beicio, ac yn helpu pobl i wneud penderfyniadau gwybodus am eu dewisiadau teithio. Bydd hyn yn cynnwys canllawiau ar y llwybrau teithio llesol sydd ar gael, hyfforddiant beicio, ac integreiddio teithio llesol gyda thrafnidiaeth gyhoeddus.

Cerdded, olwynio a beicio i ysgolion

Drwy ei Hyb Teithio Llesol i Ysgolion, bydd Llywodraeth Cymru yn cydlynu ac yn cydweithio â phartneriaid i hyrwyddo cerdded, olwynion a beicio i ysgolion. Byddwn yn gwneud hyn drwy fentrau fel Rhaglen Cerdded i'r Ysgol WOW a'r Rhaglen Teithiau Llesol, ac yn benodol drwy annog dull cyfannol, paru hyrwyddo gyda gwelliannau i'r seilwaith a chynllunio a hyfforddi teithio.

Hyrwyddo ein seilwaith

Byddwn yn gweithio gydag awdurdodau lleol, Trafnidiaeth Cymru a phartneriaid eraill i wella dynodi llwybrau ac arwyddion, gan sicrhau bod llwybrau teithio llesol wedi'u marcio'n glir ac yn hawdd eu cyrraedd. Hefyd, byddwn yn hyrwyddo atebion i storio beiciau ac yn integreiddio teithio llesol yn well â thrafnidiaeth gyhoeddus.

Siarter teithio iach

Byddwn yn cefnogi ac yn hyrwyddo'r gwaith, dan arweiniad Iechyd Cyhoeddus Cymru, ar y Siarter Teithio Iach ar draws sefydliadau cyhoeddus, preifat a'r trydydd sector, gan annog symudiad tuag at opsiynau teithio iach a chynaliadwy.

Arwain drwy esiampl

Mae Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i arwain drwy esiampl drwy hyrwyddo cerdded, olwynio, beicio a thrafnidiaeth gyhoeddus o fewn ein gweithlu ein hunain, ar gyfer cymudo yn ogystal â dibenion gwaith. Mae hyn yn cynnwys gweithredu ein hymrwymiadau ein hunain a wnaed fel llofnodwr y Siarter Teithio Iach. Mae hyn yn golygu sicrhau bod ein cyfleusterau'n cefnogi teithio llesol yn llawn, cynnig cynllun beicio i'r gwaith addas i'r diben sy'n cael ei lunio gan adborth defnyddwyr, a chyfathrebu ac ymgysylltu rhagweithiol ar deithio cynaliadwy.

Bydd polisïau mewnol yn cael eu datblygu i hwyluso cerdded, olwynion a beicio i staff ac ymwelwyr.

Gweithio ar draws gwahanol adrannau

Bydd teithio llesol yn cael ei hyrwyddo ar draws holl adrannau perthnasol Llywodraeth Cymru, gan sicrhau ei fod yn cael ei integreiddio i bolisïau a strategaethau ehangach. Bydd hyn yn cynnwys cydweithio trawsadrannol ar fentrau sy'n ymwneud a iechyd, addysg, adfywio, cynllunio a chynaliadwyedd amgylcheddol.

Datblygu'r ddarpariaeth teithio llesol yn y dyfodol

Byddwn yn adolygu sut mae Gweinidogion Cymru ac awdurdodau lleol yn symud ymlaen i gyflawni eu dyletswydd i hyrwyddo teithio llesol cyn gwneud unrhyw benderfyniadau i ymgynghori ag awdurdodau cyhoeddus eraill ynghylch ymestyn y ddyletswydd iddynt o dan adran newydd 10B(3) Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013.