Jane Hutt AS, Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyfiawnder Cymdeithasol, y Trefnydd a'r Prif Chwip
Yn 2008, daeth Cymru yn amlwg fel Cenedl Masnach Deg gyntaf y byd—etifeddiaeth yr ydym yn falch o'i chynnal. Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i fod yn ymrwymedig i gefnogi masnach deg a defnydd moesegol. Mae Masnach Deg yn grymuso cynhyrchwyr ledled y byd, gan helpu i ddiogelu dyfodol ein hoff fwydydd, cynhyrchion hanfodol, a'r blaned.
Eleni, cynhelir Pythefnos Masnach Deg rhwng 22 Medi a 5 Hydref o dan y thema 'Do it Fair'. Ledled Cymru, bydd grwpiau Masnach Deg yn nodi'r achlysur gydag amrywiaeth o ddigwyddiadau cymunedol, gyda chefnogaeth grantiau bach gan Masnach Deg Cymru. Dyma rai o'r gweithgareddau a ariennir:
- Y Barri (Bro Morgannwg): Dathlu 10 mlynedd fel Tref Masnach Deg gyda Noson Cwis Masnach Deg.
- Sir Fynwy (Cyngor Sir a grwpiau yn y Fenni, Cas-gwent, Trefynwy a Brynbuga): Cynnal y Bore Coffi Masnach Deg Mwyaf Erioed mewn partneriaeth â Maint Cymru a'r Clwb Cookalong.
- Pontypridd ● Rhondda Cynon Taf Cydweithio â busnesau lleol i dreialu a hyrwyddo cynhyrchion Masnach Deg.
- Ynys Môn: Eglwysi Cytûn yn dod at ei gilydd ar gyfer cinio cymunedol a stondinau Masnach Deg.
- Bangor (Gwynedd): Trefnu cystadleuaeth gelf mewn ysgol leol gyda seremoni wobrwyo.
Ddydd Mawrth, cafodd Gweinidogion ac Aelodau'r Senedd gyfle i gwrdd â Masnach Deg Cymru yn y Senedd i ddysgu mwy am feini prawf y Genedl Masnach Deg wedi'u diweddaru a'r effaith go iawn o ddewis Masnach Deg i gynhyrchwyr ledled y byd.
Rwy'n arbennig o falch o groesawu Jenipher Sambazi yn ôl i Gymru o Jenipher's Coffi ar gyfer Pythefnos Masnach Deg. Yn ymwelydd rheolaidd o Mbale, Uganda, mae Jenipher yn tyfu coffi Masnach Deg ac organig yn ei thyddyn ac yn arwain ei chwmni coffi cydweithredol. Mae ei stori ysbrydoledig yn dod â gwir werth Masnach Deg i’r amlwg.
Fel rhan o'i hymweliad, bydd Jenipher yn cymryd rhan mewn sesiwn ymgysylltu yn Rhostfa Ferrari ym Mhen-y-bont ar Ogwr, lle mae ei choffi yn cael ei rostio a'i becynnu i'w werthu yn gyhoeddus ac ar gyfer contractau gyda sefydliadau gan gynnwys Llywodraeth Cymru, Y Bathdy Brenhinol, Tŷ'r Cwmnïau, a'r DVLA.
Bydd Jenipher hefyd yn cwrdd â phlant ysgol i rannu ei phrofiadau o fywyd yn Uganda ac yn teithio i fferm yn Eryri i gwrdd ag aelodau o Undeb Amaethwyr Cymru.
Mae Pythefnos Masnach Deg yn rhoi cyfle i ni fyfyrio ar y cynnydd rydym wedi'i wneud yn y frwydr yn erbyn tlodi ac anghydraddoldeb byd-eang. Mae ein hymrwymiad i fasnach deg yn parhau i fod yn gryf a gyda'n gilydd, gallwn sicrhau bod tegwch a chyfiawnder wrth wraidd masnach. Mae Masnach Deg yn fwy na label - mae'n symudiad. Beth bynnag rydych chi'n ei wneud... Gwnewch Hynny'n Deg.