Her Môr-lynnoedd Llanw

Roedd gan Her y Môr-lynnoedd Llanw gronfa grant o £750,000 ar gael i brosiectau sy'n gallu dangos bod ganddynt y potensial i naill ai;

• Leihau neu ddileu rhwystrau sy'n atal môr-lynnoedd llanw rhag cael eu datblygu.
  
  Er enghraifft, lleihau ansicrwydd amgylcheddol drwy fynd i'r afael â bylchau tystiolaeth sy'n gysylltiedig â derbynyddion sydd fwyaf tebygol o gael eu heffeithio gan ddatblygiad môr-lynnoedd llanw.
   
• Cymorth i fesur budd posibl datblygu môr-lynnoedd llanw.
  
  Er enghraifft, rhoi gwerth ar fudd i'r ynni môr-lynnoedd llanw rhagweladwy i’r system ynni.

Agorodd Her Môr-lynnoedd Llanw ym mis Mehefin 2024, a chyhoeddwyd yr ymgeiswyr llwyddiannus ym mis Mawrth 2024. Y ceisiadau llwyddiannus oedd:

• Yn y categori Amgylchedd: Prifysgol Abertawe, mewn partneriaeth â Fish Guidance Systems Ltd, Natural England, Batri Ltd a DST Innovations Ltd gyda'r cydsyniadau Galluogi môr-lynnoedd llanw: darparu data mudo pysgod, a datblygu a dilysu system atal pysgod acwstig ar gyfer prosiect gwangen. Bydd y prosiect yn defnyddio tagio a monitro pysgod i brofi effeithiolrwydd atal pysgod yn acwstig (AFD) fel mesur lliniaru ar gyfer defnyddio ystod llanw.
   
• Yn y categori Peirianneg a Thechnegol: Offshore Renewable Energy Catapult, mewn partneriaeth â Phrifysgol Caerdydd, Intertek a Western Gateway, gyda phrosiect FLOMax Flexible Lagoon Operation for Maximal Value. Bydd y prosiect yn defnyddio modelu i fesur gwerth datblygu pŵer amrediad llanw.
   
• Yn y categori Economaidd-gymdeithasol a Chyllid: Prifysgol Caerdydd, mewn partneriaeth â Western Gateway a British Hydropower Association Ltd gyda'r  Cynlluniau Môr-lynnoedd llanw: Prosiect Perchnogaeth, Ecwiti a Chyllid. Bydd y prosiect yn ystyried sut y gallai gwahanol fodelau perchnogaeth a datblygu/ariannu ar gyfer môr-lynnoedd llanw gael effeithiau cadarnhaol ar economi Cymru.

Os oes gennych ddiddordeb yn yr ymchwil sy'n cael ei wneud, cysylltwch â'r tîm yn TidalLagoonChallenge@llyw.cymru