Neidio i'r prif gynnwy

Canllawiau a meini prawf ar gyfer gwneud cais am y grant ymgysylltu â democratiaeth.

Cyhoeddwyd gyntaf:
26 Medi 2025
Diweddarwyd ddiwethaf:

Cefndir a nodau'r grant

Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i leihau'r diffyg democrataidd yng Nghymru. Rydym am i fwy o bobl gymryd rhan yn ein democratiaeth trwy bleidleisio mewn etholiadau, trwy gysylltu â'u cynrychiolwyr, trwy ymateb i ymgynghoriadau, neu drwy gymryd rhan mewn gweithredu cymdeithasol i fynd ar drywydd newid. Rydym am i bob person yng Nghymru wybod sut i gael eu llais yn cael ei glywed.

Rydym yn gwybod bod angen i ni weithio gyda sefydliadau sydd mewn sefyllfa dda i ymgysylltu â phobl mewn ffyrdd arloesol i gynyddu eu gwybodaeth, eu dealltwriaeth a'u diddordeb mewn gwleidyddiaeth.

Dyna pam mae Grant Ymgysylltu Democrataidd Llywodraeth Cymru yn darparu £400,000 y flwyddyn, am y tair blynedd nesaf, i gefnogi awdurdodau lleol, sefydliadau'r trydydd sector a sefydliadau nid-er-elw sy'n gweithio yng Nghymru i ddilyn dull arloesol o ymgysylltu â'r rhai sydd fel arfer wedi'u tangynrychioli yn ein democratiaeth. Mae hyn yn cynnwys ond heb fod yn gyfyngedig i:

  • pobl ifanc
  • pobl anabl
  • pobl o gefndiroedd economaidd-gymdeithasol is neu'r rhai sy'n ddi-waith hirdymor
  • dinasyddion nad ydynt yn y DU
  • pobl o grwpiau lleiafrifoedd-ethnig

Bydd y grant yn helpu sefydliadau a ariennir i sicrhau bod cymaint o bobl â phosibl yn cael eu hymgysylltu, eu cymell a'u grymuso i gymryd rhan mewn democratiaeth, gan roi'r offer iddynt wneud i'w llais gael ei glywed ac i gael effaith gadarnhaol ar Gymru o'u cwmpas.

Rydym yn chwilio am y cyllid er budd cymaint o bobl â phosibl a byddwn yn ceisio ariannu prosiectau sy'n sicrhau bod modd cyrraedd cymunedau ledled Cymru.

Yr hyn rydyn ni'n edrych i'w ariannu

Rydym yn edrych i ariannu prosiectau sydd naill ai'n parhau neu'n adeiladu ar waith sydd eisoes wedi dangos effaith, neu'r rhai sydd â dull arloesol o oresgyn rhwystrau i gymryd rhan mewn democratiaeth.

Mae'r rhwystrau yn cynnwys y rhai a amlinellir yn ein hymchwil, ond rydym yn gwybod bod rhwystrau unigryw yn bodoli o fewn cymunedau ac mae gennym ddiddordeb i ddeall y rhain yn well o safbwyntiau rhanddeiliaid arbenigol.

Gellir cyflwyno ceisiadau ar gyfer prosiectau aml-flwyddyn; Fodd bynnag, dylai'r ceisiadau hyn amlinellu ystyriaethau gweithgaredd a gwerthuso ar gyfer pob blwyddyn o gyllid y cais amdano.

Rydym yn cydnabod nad oes un model ymgysylltu i bawb, ac rydym yn chwilio am sefydliadau rhanddeiliaid i ddefnyddio eu gwybodaeth a'u profiad o weithio gyda chymunedau i benderfynu sut y bydd y cyllid hwn yn cael ei ddefnyddio orau.

Rydym yn parhau i fod â diddordeb mewn ariannu prosiectau sy'n annog cydweithio â sefydliadau blaenllaw y tu allan i Gymru lle mae arfer gorau yn bodoli, fodd bynnag, mae'r holl arian grant i'w wario yng Nghymru er budd pobl yng Nghymru.

Bydd ceisiadau sy'n cynnig recriwtio staff i gyflawni'r prosiect yn cael eu hystyried, fodd bynnag, yn dilyn diddymu'r Grant Swyddogion Cymorth Cofrestru Etholiadol yn 2021, ni allwn ariannu Awdurdodau Lleol i recriwtio aelod ymroddedig o staff i gyflawni gwaith ymgysylltu democrataidd.

Rydym yn ymwybodol bod dau etholiad yn disgyn o fewn y tair blynedd nesaf, gydag etholiadau'r Senedd yn 2026 ac etholiadau Llywodraeth Leol yn 2027. Rydym yn croesawu ceisiadau sy'n anelu at annog mwy o bobl i gymryd rhan yn yr etholiadau hyn. Mae gennym ddiddordeb arbennig mewn cymwysiadau sy'n ystyried defnyddio 2025 i 2026 fel cyfle i ddatblygu sylfaen gyda grwpiau targed y gellir adeiladu arnynt ar gyfer Mai 2026 ac yna Mai 2027. Fodd bynnag, rydym yn parhau i edrych ar gyfranogiad democrataidd yn ei ystyr ehangaf ac nid yn canolbwyntio ar etholiadau yn unig. 

Yr hyn nad ydym yn edrych i'w ariannu

Ni fyddwn yn derbyn ceisiadau sy'n canolbwyntio ar ymgyrchoedd cyfathrebu. Er y gall cyfathrebu fod yn elfen o'ch prosiect arfaethedig, ni all fod yn brif ganolbwynt.

Ni fyddwn yn ariannu ceisiadau sy'n chwilio am gyllid i brynu technoleg i gefnogi cyflwyno cyfarfodydd cyngor hybrid.

Bydd disgwyl i geisiadau sy'n cynnig creu adnoddau pwrpasol (corfforol a digidol) dystiolaeth nad ydyn nhw'n dyblygu deunydd sy'n bodoli mewn mannau eraill.

Pwy all wneud cais?

Byddwn yn derbyn ceisiadau gan awdurdodau lleol yng Nghymru, sefydliadau sydd wedi'u cofrestru gyda'r Comisiwn Elusennau, a sefydliadau dielw sy'n gweithio yng Nghymru (neu sy'n bwriadu gweithio yng Nghymru gan ddefnyddio cyllid grant).

Rydym yn croesawu ceisiadau sy'n cynnig gweithio mewn partneriaeth a chydweithredol, ar yr amod bod un ymgeisydd arweiniol, a bod rôl yr holl sefydliadau dan sylw wedi'i nodi'n glir.  Bydd yr ymgeisydd arweiniol yn gweithredu fel deiliad y grant a rheolydd data.

Ni fyddwn yn derbyn ceisiadau gan unrhyw sefydliad sydd â chysylltiad plaid-gwleidyddol ac yn disgwyl i bob gweithgaredd a gyflwynir fod yn wleidyddol niwtral. 

Proses ymgeisio

Mae dwy ffurflen gais y gellir eu cyflwyno i'w hystyried, gyda gwerthoedd a phrosesau asesu gwahanol. Bydd pob cais yn derbyn cadarnhad o dderbyn.

Ceisiadau o £1000 neu lai

  • Gellir cyflwyno ceisiadau am gyllid o £1000 neu lai ar unrhyw adeg ac nid ydynt wedi'u cyfyngu i ffenestri ymgeisio.
  • Bydd ceisiadau'n cael eu hasesu gan y Rheolwr Grant Ymgysylltu Democrataidd a dau gydweithiwr o fewn yr Is-adran Etholiadau.
  • Ein nod yw hysbysu ymgeiswyr o ganlyniad eu cais o fewn 7 diwrnod gwaith i'w gyflwyno.

Ceisiadau dros £1000

  • Rhaid cyflwyno ceisiadau am gyllid dros £1000 o fewn y cyfnodau ffenestri ymgeisio y cytunwyd arnynt.
  • Bydd ceisiadau yn mynd trwy broses chwilota gychwynnol i sicrhau bod y cais yn bodloni'r meini prawf.
  • Os nad yw'ch cais yn pasio'r hidlwch cychwynnol, byddwch yn cael eich hysbysu o'r penderfyniad gydag adborth i egluro'r penderfyniad. Mae'n bwysig nodi nad yw cais aflwyddiannus yn eich atal rhag gwneud cais eto a bydd y rheolwr grant ar gael i gwrdd â chi i drafod yr adborth.
  • Bydd ceisiadau sy'n pasio'r hidlwch yn cael eu hystyried gan banel grant. Mae'r panel yn cynnwys cydweithwyr o bob rhan o Lywodraeth Cymru, sy'n eistedd y tu allan i'r Is-adran Etholiadol. Bydd y panel grant yn ystyried gwerth am arian wrth wneud penderfyniadau a bydd diwydrwydd dyladwy yn cael ei wneud ar bob sefydliad sy'n gwneud cais am gyllid cyn cyhoeddi llythyr dyfarnu grant.
  • Bydd ymgeiswyr yn cael eu hysbysu o'r canlyniad o fewn 7 diwrnod gwaith i benderfyniad y panel.

Amodau'r grant

Ochr yn ochr â'r amodau safonol a briodolir i dderbyn cyllid grant gan Lywodraeth Cymru, bydd yn ofynnol i ymgeiswyr llwyddiannus:

  • Anfonwch gynrychiolydd (y prif gyswllt fel arfer) at Bartneriaeth Ymgysylltu Democrataidd Cymru, y mae Llywodraeth Cymru yn ei rheoli.
  • Cyflwyno adroddiad 'Canol Blwyddyn' sy'n canolbwyntio ar weithgarwch hyd yma, gwaith wedi'i gynllunio yn y dyfodol a rhagolygon ariannol cywir. Bydd hefyd yn gyfle i sefydliadau dynnu sylw at unrhyw rwystrau posibl y maent wedi'u hwynebu (Mae'r gofyniad hwn ar gyfer prosiectau o flwyddyn neu fwy).
  • Darparu gwerthusiad ar ddiwedd tymor y grant i swyddogion Llywodraeth Cymru a fydd yn ymdrin (ond nid yn unig): gweithgarwch a wneir ganddo, perfformiad yn erbyn canlyniadau a mesurau y cytunwyd arnynt, rhwystrau a wynebwyd, argymhellion a chasgliad. 

Derbyn cyllid

Mae'n bwysig nodi y bydd taliadau'n cael eu gwneud mewn ôl-ddyledion (oni bai bod sefydliad yn gallu dangos taliad angen ymlaen llaw), ar ôl cyflwyno ffurflen hawlio a fydd yn cael ei hadolygu gan reolwr y grant.

Ar gyfer prosiectau o 1 flwyddyn a mwy

Bydd ffurflen hawlio yn cael ei chyhoeddi bob chwarter ar gyfer ad-dalu'r costau a ddigwyddwyd. Bydd yn ofynnol i ymgeiswyr llwyddiannus ddarparu diweddariad ar y prosiect gyda'r ffurflen.

Ar gyfer prosiectau sy'n llai nag 1 flwyddyn

Efallai na fydd dull chwarterol o hawlio cyllid yn briodol, felly cytunir ar broffil talu pwrpasol gyda phob sefydliad. Bydd gofyn i ymgeiswyr llwyddiannus ddarparu diweddariad ar y prosiect gyda'u ffurflen hawlio.

Manylion cyswllt

Os hoffech drafod eich cais neu gynnwys y canllawiau, defnyddiwch y canlynol:

Ffôn: 0300 025 3614 (Gareth Chestney, Rheolwr Grant)

Ebost: Etholiadau.Elections@llyw.cymru.