Neidio i'r prif gynnwy

TermCymru

77245 canlyniad
Rhestrir y canlyniadau yn ôl trefn yr wyddor.
Cymraeg: math o anheddiad
Statws A
Pwnc: Cynllunio
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Hydref 2007
Cymraeg: gwerth setliad
Statws A
Pwnc: Tai
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Gorffennaf 2014
Cymraeg: Y Saith Nod Craidd
Statws C
Pwnc: Addysg
Diffiniad: Saith Nod Craidd Llywodraeth y Cynulliad ar gyfer Plant, sy'n seiliedig ar Gonfensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Hawliau'r plentyn.
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Tachwedd 2008
Cymraeg: saith egwyddor bywyd cyhoeddus
Statws C
Pwnc: Cyffredinol
Rhan ymadrodd: Niwtra
Diweddarwyd ddiwethaf: 10 Tachwedd 2004
Cymraeg: y seithfed Senedd
Statws B
Pwnc: Gwleidyddiaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Dull o gyfeirio at y tymor y disgwylir iddo ddechrau ar ôl etholiad cyffredinol y Senedd yn 2026.
Diweddarwyd ddiwethaf: 20 Chwefror 2025
Saesneg: sever
Cymraeg: torri
Statws A
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 5 Chwefror 2013
Saesneg: sever
Cymraeg: datgysylltu
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Berf
Lluosog: bf
Nodiadau: Yng nghyd-destun y ddeddwriaeth ar gyfer henebion ac adeiladau rhestredig.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Saesneg: severability
Cymraeg: toradwyedd
Statws C
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Natur doradwy rhywbeth.
Diweddarwyd ddiwethaf: 12 Mehefin 2006
Cymraeg: pwnc neilltuol
Statws B
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pynciau neilltuol
Diffiniad: Pwnc mewn deddfiad y gellid ei ddatgymhwyso heb effeithio ar weddill y deddfiad.
Diweddarwyd ddiwethaf: 4 Mehefin 2018
Cymraeg: pysgodfa unigol
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Lluosog: pysgodfeydd unigol
Diffiniad: hawl a roddir i un person nad yw'n cael ei rhannu â pherson arall i bysgota mewn man penodol
Cyd-destun: Mae adran 1 o Ddeddf 1967 yn galluogi Gweinidogion Cymru i wneud gorchymyn sy’n rhoi hawl pysgodfa unigol neu hawl i reoleiddio pysgodfa. Mae gorchymyn pysgodfa unigol yn rhoi perchnogaeth o bysgod cregyn penodedig i’r person (a elwir yn grantî) y rhoddir y bysgodfa iddo.
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Tachwedd 2021
Saesneg: several order
Cymraeg: gorchymyn pysgodfa unigol
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Lluosog: gorchmynion pysgodfa unigol.
Diweddarwyd ddiwethaf: 1 Hydref 2013
Cymraeg: Gorchymyn Pysgodfa Gregyn Unigol
Statws A
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: Gorchmynion Pysgodfa Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Chwefror 2019
Saesneg: severance
Cymraeg: gwahanu ardaloedd o bobtu'r ffordd
Statws C
Pwnc: Trafnidiaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Rhagfyr 2004
Saesneg: severance
Cymraeg: taliad diswyddo
Statws C
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mehefin 2011
Saesneg: severance
Cymraeg: datgysylltiad
Statws A
Pwnc: Ystadau a Cadw
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: datgysylltiadau
Nodiadau: Yn benodol mewn perthynas â chynnal gwaith ar heneb neu adeilad rhestredig.
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Chwefror 2022
Cymraeg: taliad diswyddo
Statws B
Pwnc: Personél
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Payment for the discharge from contractual employment.
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Chwefror 2005
Cymraeg: Syndrom Anadlol Acíwt Difrifol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: SARS
Diweddarwyd ddiwethaf: 6 Chwefror 2020
Cymraeg: coronafeirws syndrom anadlol acíwt difrifol 2
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Gellid hefyd ddefnyddio 'coronafeirws SARS-CoV-2' yn Gymraeg.
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mai 2020
Cymraeg: anghenion ychwanegol difrifol
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Mai 2013
Cymraeg: anhwylder affeithiol difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Medi 2006
Cymraeg: adwaith alergaidd difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Awst 2011
Cymraeg: anhwylder gorbryder difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Medi 2006
Cymraeg: person sy'n dioddef o asthma difrifol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: pobl sy'n dioddef o asthma difrifol
Diweddarwyd ddiwethaf: 3 Mehefin 2020
Cymraeg: dirywiad gwybyddol difrifol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Mai 2023
Cymraeg: diffyg imiwnedd cyfun difrifol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Grŵp o anhwylderau prin a gaiff eu hetifeddu, sy’n achosi annormaleddau mawr yn y system imiwnedd.
Diweddarwyd ddiwethaf: 26 Mawrth 2020
Cymraeg: gwenwyno difrifol gan CO
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: CO = carbon monoxide
Diweddarwyd ddiwethaf: 25 Ionawr 2007
Cymraeg: Premiwm Anabledd Difrifol
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2023
Cymraeg: Lwfans Anabledd Difrifol
Statws A
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Tachwedd 2023
Cymraeg: aflonyddwch enbyd mewn marchnadoedd amaethyddol
Statws A
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 21 Gorffennaf 2022
Cymraeg: sychder mawr
Statws C
Pwnc: Cyfraith
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 18 Awst 2008
Cymraeg: anhwylder bwyta difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Medi 2006
Cymraeg: anhwylder emosiynol difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Medi 2006
Cymraeg: tlodi tanwydd difrifol
Statws B
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: Cyflwr lle bydd aelwyd yn talu 10% neu ragor o'u hincwm ar gostau ynni.
Cyd-destun: Yn ôl yr amcangyfrifon, roedd 23 y cant yr aelwydydd yng Nghymru yn byw mewn tlodi tanwydd (gan orfod gwario mwy na 10 y cant o’u hincwm ar gostau tanwydd yn y cartref) yn 2016, gyda 3 y cant yn byw mewn tlodi tanwydd difrifol (mwy na 20 y cant o’u hincwm ar gostau tanwydd yn y cartref).
Diweddarwyd ddiwethaf: 16 Medi 2024
Cymraeg: adlif gastro-oesoffagaidd difrifol gydag allsugno
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Rhagfyr 2010
Cymraeg: Caledi Difrifol
Statws C
Pwnc: Gwasanaethau cymdeithasol
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diffiniad: term yr Adran Gwaith a Phensiynau
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Chwefror 2003
Cymraeg: amhariad difrifol ar y clyw
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2023
Cymraeg: Adweithydd Amhendant llym
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: Adweithyddion Amhendant llym
Diffiniad: Anifail sy’n cael adwaith amhendant ar ôl dehongliad llym i brawf croen TB
Nodiadau: Yn aml yn Saesneg, defnyddir y ffurf fer severe IR. Gellid ystyried ychwanegu’r diffiniad fel eglurhad mewn cromfachau pan ddefnyddir y term am y tro cyntaf mewn dogfen. Mewn cyd-destunau llai technegol gellid ystyried defnyddio aralleiriad sy’n seiliedig ar y diffiniad, yn hytrach na’r term ei hun.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Hydref 2025
Cymraeg: darllen o dan amodau llym
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Berf
Diffiniad: Lefel trylwyredd darllen profion TB.
Diweddarwyd ddiwethaf: 13 Mai 2011
Saesneg: severe IR
Cymraeg: Adweithydd Amhendant llym
Statws B
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Lluosog: Adweithyddion Amhendant llym
Diffiniad: Anifail sy’n cael adwaith amhendant ar ôl dehongliad llym i brawf croen TB.
Nodiadau: Gellid ystyried ychwanegu’r diffiniad fel eglurhad mewn cromfachau pan ddefnyddir y term am y tro cyntaf mewn dogfen. Mewn cyd-destunau llai technegol gellid ystyried defnyddio aralleiriad sy’n seiliedig ar y diffiniad, yn hytrach na’r term ei hun.
Diweddarwyd ddiwethaf: 22 Hydref 2025
Cymraeg: anawsterau dysgu difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Lluosog
Diffiniad: SLD
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Ionawr 2008
Cymraeg: pridd wedi’i gywasgu’n galed
Statws C
Pwnc: Amgylchedd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Cyd-destun: Glastir (ACRES)
Diweddarwyd ddiwethaf: 17 Tachwedd 2011
Cymraeg: Ardal dan Anfantais Fawr
Statws C
Pwnc: Amaeth
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diffiniad: SDA
Diweddarwyd ddiwethaf: 29 Gorffennaf 2003
Cymraeg: gweld yn ddifrifol-rannol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Berf
Lluosog: Gallai'r ymadrodd 'gweld yn rhannol i raddau difrifol' fod yn fwy eglur mewn rhai cyd-destunau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 27 Mawrth 2025
Cymraeg: ag amhariad difrifol ar y golwg
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Ansoddair
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Diweddarwyd ddiwethaf: 8 Tachwedd 2023
Cymraeg: salwch meddwl difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Mehefin 2022
Cymraeg: Hollti Hawliau
Statws C
Pwnc: Cyfiawnder a threfn
Rhan ymadrodd: Berf
Diweddarwyd ddiwethaf: 2 Mawrth 2007
Cymraeg: niwroanabledd difrifol
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Nodiadau: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Diweddarwyd ddiwethaf: 14 Tachwedd 2023
Cymraeg: diffyg imiwnedd sylfaenol difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 15 Awst 2011
Cymraeg: risg ddifrifol i iechyd y cyhoedd
Statws B
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Benywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 28 Ebrill 2020
Cymraeg: sepsis systemig difrifol
Statws C
Pwnc: Iechyd
Rhan ymadrodd: Enw, Gwrywaidd, Unigol
Diweddarwyd ddiwethaf: 9 Hydref 2008