Neidio i'r prif gynnwy

Diben y maes hwn yw mesur amddifadedd sy'n ymwneud â byw mewn cymuned ddiogel. Mae'n cwmpasu profiadau gwirioneddol o droseddu a thân, yn ogystal â chanfyddiadau pobl o ddiogelwch pan fyddant allan yn yr ardal leol. Mae gan y maes bwysoliad cymharol o 5% yn y mynegai cyffredinol.

Dangosyddion

Trais gydag anaf

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘trais gydag anaf’, yn ogystal â phob categori ‘lladdiad’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Na. Dangosydd newydd yw hwn ac mae'n un o bedwar sy'n disodli'r dangosydd trais yn MALlC 2019.

Trais heb anaf

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘trais heb anaf’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Na. Dangosydd newydd yw hwn ac mae'n un o bedwar sy'n disodli'r dangosydd trais yn MALlC 2019.

Stelcio ac aflonyddu

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘stelcio ac aflonyddu’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021. 

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Na. Dangosydd newydd yw hwn ac mae'n un o bedwar sy'n disodli'r dangosydd trais yn MALlC 2019.

Troseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Number of police recorded incidents in all sub-categories of ‘public order’ and ‘possession of weapon offences’.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘troseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus’ a ‘throseddau meddu ar arfau’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Na. Dangosydd newydd yw hwn ac mae'n un o bedwar sy'n disodli'r dangosydd trais yn MALlC 2019.

Bwrgleriaeth

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 eiddo sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘bwrgleriaeth’.

Enwadur

Anheddau preswyl ar lefel AGEHI o Gyfrifiad 2021 yn ogystal ag eiddo amhreswyl ar lefel AGEHI o Address Base yr Arolwg Ordnans.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Data ar droseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Anheddau preswyl o Gyfrifiad 2021 yn ogystal ag eiddo annomestig o AddressBase Plus yr Arolwg Ordnans.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Gellir ei gymharu, ar y cyfan.

Dwyn

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘dwyn’ a ‘lladrata’, ac eithrio ‘dwyn o siopau’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Nid yw'n gymaradwy, ond mae'n debygol y bydd effaith amlwg mewn ardaloedd trefol wrth i niferoedd mawr a gaiff eu hystyried fel rhan o'r ‘boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd’ gael eu cynnwys yn yr enwadur am y tro cyntaf, gan wneud yr ardaloedd hyn yn berthynol llai amddifad. O ganlyniad gallai ardaloedd mwy gwledig (na fydd eu henwadur yn newid fawr ddim) symud i fyny'r safleoedd amddifadedd wrth i ardaloedd trefol symud i lawr.

Difrod troseddol

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau a gofnodwyd gan yr heddlu ym mhob un o'r is-gategorïau ‘difrod troseddol’ a ‘thanau bwriadol’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Troseddau a gofnodwyd gan yr heddlu a gasglwyd gan y Swyddfa Gartref; chwe blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2018 i fis Mawrth 2024

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Poblogaeth amhreswyl: Ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol cyn y pandemig, sef 2018 i 2019 a 2019 i 2020, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2011; ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol yn ystod y pandemig, sef 2020 i 2021 a 2021 i 2022, cymerwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd o Gyfrifiad 2021; ac ar gyfer y ddwy flwyddyn ariannol ar ôl y pandemig, sef 2022 i 2023 a 2023 i 2024, cyfrifwyd y boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Nid yw'n gymaradwy, ond mae'n debygol y bydd effaith amlwg mewn ardaloedd trefol wrth i niferoedd mawr a gaiff eu hystyried fel rhan o'r ‘boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd’ gael eu cynnwys yn yr enwadur am y tro cyntaf, gan wneud yr ardaloedd hyn yn berthynol llai amddifad. O ganlyniad gallai ardaloedd mwy gwledig (na fydd eu henwadur yn newid fawr ddim) symud i fyny'r safleoedd amddifadedd wrth i ardaloedd trefol symud i lawr.

Ymddygiad gwrthgymdeithasol

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y digwyddiadau ym mhob un o'r is-gategorïau ymddygiad gwrthgymdeithasol y rhoddir gwybod i'r heddlu amdanynt ac a gaiff eu cofnodi fel digwyddiadau heddlu, sy'n cynnwys achosion o ymddygiad gwrthgymdeithasol ‘personol’, ‘amgylcheddol’ a ‘niwsans’.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl yn ogystal ag amcangyfrif o'r boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd.

Ffynhonnell a chyfnod amser

Cyngor Cenedlaethol Prif Swyddogion yr Heddlu, heddluoedd Cymru; dwy flynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2022 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl, (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2018 i 2022.

Cyfrifwyd y gydran amhreswyl mewn gweithleoedd fel cyfartaledd gwerthoedd Cyfrifiad 2011 a Chyfrifiad 2021.

Nodiadau ychwanegol

Darparwyd achosion o ymddygiad gwrthgymdeithasol ar gyfer dwy flwyddyn ariannol, sef mis Ebrill 2022 i fis Mawrth 2023 a mis Ebrill 2023 i fis Mawrth 2024. Er y cafodd data ar ymddygiad gwrthgymdeithasol eu hadolygu hefyd ar gyfer y flwyddyn ariannol o fis Ebrill 2021 i fis Mawrth 2022, cafodd data ar gyfer mis Ebrill 2021 hyd at fis Mawrth 2022 eu gwrthod yn sgil pryderon am anghysondeb daearyddol arferion plismona ac arferion cofnodi mewn perthynas â thorri cyfyngiadau yn ystod y pandemig. Felly, er mwyn osgoi cyflwyno tueddiadau daearyddol, dim ond data ymddygiad gwrthgymdeithasol ar gyfer y cyfnod ar ôl y pandemig a gafodd eu cynnwys.

Darperir rhestr lawn o'r codau troseddau sydd wedi'u cynnwys yn y dangosydd yn atodiad 8.1.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Nid yw'n gymaradwy, ond mae'n debygol y bydd effaith amlwg mewn ardaloedd trefol wrth i niferoedd mawr a gaiff eu hystyried fel rhan o'r ‘boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd’ gael eu cynnwys yn yr enwadur am y tro cyntaf, gan wneud yr ardaloedd hyn yn berthynol llai amddifad. O ganlyniad gallai ardaloedd mwy gwledig (na fydd eu henwadur yn newid fawr ddim) symud i fyny'r safleoedd amddifadedd wrth i ardaloedd trefol symud i lawr.

Digwyddiadau tân

Math o ddangosydd

Cyfradd fesul 100 o'r boblogaeth sy'n wynebu risg.

Rhifiadur

Nifer y galwadau tân yr ymatebodd y gwasanaethau tân ac achub yng Nghymru iddynt.

Enwadur

Cyfanswm y boblogaeth breswyl heb gynnwys poblogaeth y carchardai.

Ffynhonnell a chyfnod amser

System Cofnodi Digwyddiadau'r Swyddfa Gartref; tair blynedd o ddata blwyddyn ariannol o fis Ebrill 2021 i fis Mawrth 2024.

Cyfanswm y boblogaeth breswyl (y SYG), amcangyfrifon canol blwyddyn 2021 i 2022.

Poblogaeth y carchardai, Gwasanaeth Carchardai a Phrawf Ei Fawrhydi.

Nodiadau ychwanegol

Mae'r dangosydd hwn yn casglu gwybodaeth am brofiadau go iawn o dân. Casglwyd nifer yr achosion o brif danau, tanau eilaidd a thanau simnai yn ôl AGEHI. 

Mae digwyddiadau lle mae angen galw gwasanaethau tân ac achub allan yn ymwneud ag amddifadedd ac yn fwy tebygol o ddigwydd mewn grwpiau difreintiedig.

Mae prif danau yn cynnwys pob tân mewn adeilad, cerbyd a strwythur awyr agored neu unrhyw dân lle mae pobl yn cael eu hanafu neu eu hachub neu unrhyw dân yr ymatebir iddo gan ddefnyddio pump neu fwy o offer. 

Tanau eilaidd yw'r mwyafrif o danau awyr agored, gan gynnwys tanau ar laswelltir a thanau sbwriel oni fydd pobl yn cael eu hanafu neu eu hachub, eiddo yn cael ei golli neu bump neu fwy o offer yn cael eu defnyddio i ymateb iddynt. 

Mae tanau simnai yn danau adroddadwy mewn adeiladau a feddiennir lle roedd y tân wedi'i gyfyngu i strwythur y simnai a lle nad oedd unrhyw un wedi cael ei anafu na'i achub ac nad ymatebwyd iddynt gan ddefnyddio pump neu fwy o offer.

Cymaroldeb gyda MALlC 2019

Ar y cyfan.

Llunio'r maes

Mae naw dangosydd yn y maes diogelwch cymunedol, sydd wedi'u pwysoli fel a ganlyn. Defnyddiwyd y dechneg dadansoddi ffactorau i gyfrifo pwysoliadau'r dangosyddion. 

  • 22% trais gydag anaf
  • 22% troseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus
  • 18% difrod troseddol
  • 13% trais heb anaf
  • 8% stelcio ac aflonyddu
  • 4% dwyn
  • 3% bwrgleriaeth
  • 8% ymddygiad gwrthgymdeithasol
  • 2% digwyddiadau tân

Mae gan y maes bwysoliad cymharol o 5% yn y mynegai cyffredinol.

Newidiadau ers MALlC 2019

Bu sawl newid methodolegol i'r maes diogelwch cymunedol rhwng MALlC 2019 a MALlC 2025. Nodir rhestr lawn o'r newidiadau isod

Mae'r maes diogelwch cymunedol bellach yn cynnwys naw dangosydd, o gymharu â chwech yn MALlC 2019 (sef: trais, bwrgleriaeth, dwyn, difrod troseddol, ymddygiad gwrthgymdeithasol a digwyddiadau tân). Ar gyfer MALlC 2025, mae'r dangosydd trais wedi cael ei rannu yn dri dangosydd gwahanol sy'n ymwneud â thrais a dangosydd arall sy'n ymwneud â throseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus a meddu ar arfau. Mae'r dangosyddion hyn yn rhoi adlewyrchiad gwell o'r lefel uwch o droseddau treisgar o gymharu â'r categorïau eraill ar lefelau cenedlaethol ac is-genedlaethol.

Mae'r maes bellach yn cynnwys cyfres fwy cynhwysfawr o droseddau hysbysadwy: tra bod dangosyddion trais a dwyn MALlC 2019 yn cynnwys is-setiau dethol o droseddau hysbysadwy yn ymwneud â dwyn a thrais cyffredinol, mae dangosyddion MALlC 2025 yn seiliedig ar y set gyflawn o gategorïau troseddau hysbysadwy (ac eithrio dwyn o siopau, sydd wedi'i hepgor o'r dangosydd dwyn). 

Mae'r cyfnod data ar gyfer y saith dangosydd yn seiliedig ar droseddau a gofnodwyd wedi cael ei ymestyn o ddwy i chwe blynedd. Mae'r gyfres amser estynedig hon yn gwneud y data yn fwy cadarn drwy leihau effeithiau anwadalrwydd data bach y gellir ei weld o un flwyddyn i'r llall mewn ystadegau troseddau AGEHI, er mwyn adlewyrchu'n well y risg ategol o fod yn ddioddefwr. 

Mae'r cyfnod data ar gyfer digwyddiadau tân wedi cael ei ymestyn o 2 flynedd i 3 blynedd. Gall nifer y digwyddiadau tân fod yn anwadal ac maent yn aml yn gysylltiedig â'r tywydd. Mae ymestyn i gyfnod tair blynedd yn golygu ei bod yn fwy tebygol y caiff ardaloedd sy'n tueddu i brofi tanau awyr agored eu cynnwys yn y data. 

Mae'r enwaduron ar gyfer chwech o'r saith dangosydd trosedd a'r dangosydd ymddygiad gwrthgymdeithasol bellach yn cynnwys cyfrifiad ar gyfer y ‘boblogaeth amhreswyl mewn gweithleoedd’ i gynhyrchu amcangyfrif deilliedig o'r ‘boblogaeth sy'n wynebu risg’.  Ystyriwyd bod hwn yn enwadur gwell na defnyddio'r boblogaeth breswyl am ei fod, i raddau, yn rhoi cyfrif am y boblogaeth fwy sy'n wynebu risg o fod yn ddioddefwyr mewn ardaloedd fel canol trefi a dinasoedd (gan adlewyrchu, er enghraifft, yr economi nos a ffactorau risg cysylltiedig o ran bod yn ddioddefwr). 

Mae poblogaeth carchardai bellach wedi'u cynnwys yn yr enwadur hwn, gan fod crynodiadau o droseddau treisgar wedi'u canfod mewn carchardai, sy'n awgrymu y dylid cadw poblogaeth carchardai yn yr enwadur gan fod carcharorion mewn perygl o fod yn ddioddefwr.

Gwybodaeth ychwanegol

Methodoleg ar gyfer data a gofnodwyd gan yr heddlu yn y maes hwn

Cafodd data ar droseddau a gofnodwyd ac ymddygiad gwrthgymdeithasol eu casglu a’u prosesu gan deprivation.org ar ein rhan gan ddefnyddio dull a oedd yn gyson â mynegeion amddifadedd 2025 Lloegr. Ceir rhagor o fanylion am y fethodoleg yn adroddiad technegol mynegeion amddifadedd 2025 Lloegr (y Weinyddiaeth Tai, Cymunedau a Llywodraeth Leol)

Mae’r maes hwn yn defnyddio microddata wedi’u geogodio ar droseddau a gofnodwyd gan yr heddlu ac achosion o ymddygiad gwrthgymdeithasol, a ddaw o Hwb Data’r Swyddfa Gartref, data crai Police.uk, a darnau o wybodaeth bwrpasol gan heddluoedd. Yn wahanol i ddata cyhoeddus wedi’u hanonymeiddio, mae’r setiau data hyn yn cynnwys manylion lleoliad llawn, sy’n ei gwneud yn bosibl i fapio’n fanwl gywir. Oherwydd sensitifrwydd y data, cafodd yr holl ddata eu prosesu yn amgylcheddau diogel yr heddlu o dan gytundebau Cyngor Prif Swyddogion yr Heddlu. 

Cafodd cofnodion unigol o droseddau ac ymddygiad gwrthgymdeithasol eu cyfuno i ACEHIau gan ddefnyddio adnodd mapio pwrpasol. Cafodd troseddau o fewn 10 metr i ffiniau eu dosrannu rhwng ACEHIau cyfagos, gan ddisodli’r ardal glustogi flaenorol o 100m a ddefnyddiwyd yn 2019 er mwyn adlewyrchu mwy o gywirdeb o ganlyniad i geogodio. 

Roedd prosesau sicrhau ansawdd yn cynnwys gwiriadau yn erbyn ystadegau cyfun yr heddlu a chael gwared ar anghysondebau, megis cofnodion y tu allan i ffiniau heddlu. Cyfyngwyd cyfrifon i gyfansymiau Ardaloedd Heddluoedd er mwyn ymdrin â chofnodion heb eu mapio ac osgoi achosion o ystumio o ganlyniad i droseddau a gafodd eu geogodio i safleoedd yr heddlu.

Atodiad 8.1: categorïau o droseddau ac achosion o ymddygiad gwrthgymdeithasol a gofnodwyd

Trais gydag anaf

Mae dangosydd ‘trais gydag anaf’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau lladdiad a thrais gydag anaf y Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.1: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘trais gydag anaf’
Cod troseddEnw trosedd
1Llofruddio
4.1Dynladdiad
4.1Dynladdiad corfforaethol
4.2Babanladdiad
2Ymgais i Lofruddio
4.3Dinistrio'n fwriadol blentyn hyfyw heb ei eni
5DYmosod gyda'r Bwriad o Achosi Niwed Difrifol
5EPeryglu Bywyd
4.7Achosi neu ganiatáu marwolaeth neu niwed corfforol difrifol i blentyn neu berson agored i niwed
8NYmosod ac Anafu
8PYmosod ac Anafu Gwaethygedig ar sail Hil neu Grefydd
8SYmosod ar gwnstabl a'i anafu
8TYmosod gan achosi anaf ar weithiwr argyfwng (ac eithrio cwnstabl) 

Trais heb anaf

Mae dangosydd ‘trais heb anaf’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau trais heb anaf y Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.2: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘trais heb anaf’
Cod troseddEnw trosedd
3ACynllwyn i lofruddio
3BBygythiadau i ladd
11ACreulondeb i Blant / Pobl Ifanc
13Cipio plentyn
14Caffael erthyliad anghyfreithlon
36Herwgipio
104Ymosod heb achosi anaf ar gwnstabl
105AYmosod heb anafu
105BYmosod heb anafu Gwaethygedig ar sail Hil neu Grefydd
106Caethwasiaeth Fodern

Stelcio ac aflonyddu

Mae dangosydd ‘stelcio ac aflonyddu’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau stelcio ac aflonyddu'r Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.3: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘stelcio ac aflonyddu’
Cod troseddEnw trosedd
8LAflonyddu
8MAflonyddu Gwaethygedig ar sail Hil neu Grefydd
8QStelcio
8RCyfathrebu Maleisus
8UYmddygiad Rheolaethol neu Orfodaethol 

Bwrgleriaeth

Mae dangosydd ‘bwrgleriaeth’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau bwrgleriaeth y Swyddfa Gartref.

Tabl 8.4: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘bwrgleriaeth’
Cod troseddEnw troseddBlynyddoedd cymwys (blynyddoedd ariannol)
28EBwrgleriaeth – preswyl2018-19 i 2022-23
28FYmgais i ladrata – Preswyl2018-19 i 2022-23
28GLadrad trwy dynnu sylw – Preswyl2018-19 i 2022-23
28HYmgais i ladrad trwy dynnu sylw – Preswyl2018-19 i 2022-23
28ILadrad preswyl mewn cartref2023-24
28JYmgais i ladrad preswyl mewn cartref2023-24
28KLadrad trwy dynnu sylw – preswyl (cartref)2023-24
28LYmgais i ladrad trwy dynnu sylw – preswyl (cartref)2023-24
28MLadrad preswyl mewn adeilad annibynnol2023-24
28NYmgais i ladrad preswyl mewn adeilad annibynnol2023-24
28OLadrad trwy dynnu sylw – preswyl (adeilad annibynnol)2023-24
28PYmgais i ladrad trwy dynnu sylw – preswyl (adeilad annibynnol)2023-24
29ABwrgleriaeth waethygedig – preswyl2018-19 i 2022-23
29BLadrad â thrais – preswyl (cartref)2023-24
29CLadrad â thrais – preswyl (adeilad annibynnol)2023-24
30CBwrgleriaeth – busnes a chymunedol2018-19 i 2023-24
30DYmgais i ladrata - busnes a chymunedol2018-19 i 2023-24
31ABwrgleriaeth waethygedig – busnes a chymunedol2018-19 i 2023-24

Dwyn

Mae dangosydd ‘dwyn’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau lladrata a dwyn (heblaw am ddwyn o siopau) y Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.5: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘dwyn’
Cod troseddEnw trosedd
34ADwyn Eiddo Busnes
34BDwyn Eiddo Personol
37.2Cymryd Cerbyd Gwaethygedig
45Dwyn o Gerbyd
48Dwyn Cerbyd Modur neu Gymryd Cerbyd Modur heb Awdurdod
126Ymyrryd â Cherbyd
39Dwyn oddi ar y Person
44Dwyn beic pedalau neu ei gymryd heb awdurdod
35Blacmel
40Dwyn o annedd ac eithrio o beiriant awtomatig neu fesurydd
41Dwyn gan weithiwr cyflogedig
42Dwyn post
43Defnydd anonest o drydan
47Dwyn o beiriant awtomatig neu fesurydd
49Dwyn o fath arall
49AMynd ymaith heb dalu 

Difrod troseddol

Mae dangosydd ‘difrod troseddol’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau difrod troseddol a thanau bwriadol y Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.6: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘difrod troseddol’
Cod troseddEnw trosedd
56ATân bwriadol sy'n peryglu bywyd
56BTân bwriadol nad yw'n peryglu bywyd
58ADifrod Troseddol i Annedd
58BDifrod Troseddol i Adeilad heblaw Annedd
58CDifrod Troseddol i Gerbyd
58DMathau Eraill o Ddifrod Troseddol
58JDifrod Troseddol Gwaethygedig ar sail Hil neu Grefydd

Trefn gyhoeddus a meddu ar arfau

Mae dangosydd ‘trefn gyhoeddus a meddu ar arfau’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau troseddau yn erbyn y drefn gyhoeddus a meddu ar arfau'r Swyddfa Gartref. Mae'r holl godau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2018 i 2019, i 2023 i 2024.

Tabl 8.7: codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘trefn gyhoeddus a meddu ar arfau’
Cod troseddEnw trosedd
9AAchosi ofn, dychryn neu ofid i'r cyhoedd
9BAchosi ofn, dychryn neu ofid i'r cyhoedd, wedi'i waethygu gan hiliaeth neu grefydd
62AAnhrefn treisgar
66Troseddau eraill yn erbyn y Wladwriaeth neu'r drefn gyhoeddus
10AMeddu ar Arfau Tanio gyda'r bwriad o gyflawni trosedd
10BTroseddau sy'n ymwneud â Meddu ar Arfau Tanio
10CMeddu ar arfau eraill
10DMeddu ar eitem â llafn neu bigyn
81Troseddau eraill sy’n ymwneud ag arfau tanio
90Troseddau eraill yn ymwneud â chyllyll

Ymddygiad gwrthgymdeithasol

Mae dangosydd ‘ymddygiad gwrthgymdeithasol’ MALlC 2025 yn cynnwys holl is-gategorïau ymddygiad gwrthgymdeithasol y Swyddfa Gartref. Mae'r holl gategorïau ar gael ar gyfer blynyddoedd ariannol 2022 i 2023 a 2023 i 2024.

Codau trosedd y Swyddfa Gartref a ddefnyddiwyd ar gyfer y dangosydd ‘ymddygiad gwrthgymdeithasol’

  • Personol
  • Amgylcheddol
  • Niwsans